Στην επιστημονική ημερίδα με θέμα «Μητροπολιτικός Σχεδιασμός: Ο Ρόλος των Ρυθμιστικών Σχεδίων» που διοργάνωσε ο Τομέας Πολεοδομίας και Χωροταξίας της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου (ΕΜΠ), στην Αίθουσα Τελετών της Σχολής, μετείχε ο Σταύρος Καλογιάννης.
Από τις εισηγήσεις του Γ.Γ. του Υπ. Περιβάλλοντος κ. Μπακογιάννη, του Κοσμήτορα της Σχολής Αρχιτεκτόνων κ. Τουρνικιώτη, Καθηγητών του ΕΜΠ (κυρίες Γεράρδη και Κλαμπατσέα) και πρώην Πρόεδρων του Οργανισμού Ρυθμιστικού της Αθήνας (Καθηγητής κ. Πολύζος, κα Συκιανάκη), καθώς και του συντονιστή, Καθηγητή κ. Μέλισσα, Διευθυντή του Τομέα Πολεοδομίας και Χωροταξίας, αναδείχθηκε ο πολύ σημαντικός ρόλος των Ρυθμιστικών Σχεδίων για τη λειτουργία και ορθολογική ανάπτυξη των μητροπολιτικών κέντρων της χώρας.
Στην τοποθέτησή του ο Σταύρος Καλογιάννης αναφέρθηκε αρχικά στις μεγάλες καθυστερήσεις θεσμοθέτησης των Ρυθμιστικών Σχεδίων των μεγάλων πόλεων της Περιφέρειας, της Θεσσαλονίκης, της Πάτρας, της Λάρισας, του Βόλου, των Ιωαννίνων, του Ηρακλείου, που εκκρεμούν από το 2009!
Επεσήμανε την απροθυμία εκχώρησης αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο Περιβάλλοντος προς την περιφέρεια, αλλά και την έλλειψη πραγματικού ενδιαφέροντος από τοπικούς Φορείς (ΟΤΑ, Επιμελητήρια όπως ΤΕΕ, ΟΕΕ, κ.α).
Αναφέρθηκε στις αντιδράσεις από μερίδα πολιτών, οι οποίες συμβαίνουν συχνά όταν επιχειρείται ένας νέος σχεδιασμός στον χώρο και στις συνεχείς αλλαγές της πολεοδομικής νομοθεσίας (Ν. 4269/2014, Ν. 4447/2016, 4759/2020), χωρίς όμως παράλληλα να αναλαμβάνεται οποιαδήποτε πρωτοβουλία από πλευράς Υπ. Περιβάλλοντος για επίλυση του θέματος.
Υπενθύμισε την πρόταση που είχε καταθέσει στο Πανελλήνιο Συνέδριο Χωροταξίας του Βόλου, το 2018, να αναλάβει το Υπ. Περιβάλλοντος την επικαιροποίηση των μελετών των Ρυθμιστικών Σχεδίων των μεγάλων πόλεων, να ακολουθήσει διαβούλευση και αυτά να εγκριθούν με ΠΔ ως Ρυθμιστικά Σχέδια, και όχι με τη χρονοβόρο διαδικασία των Τοπικών Χωρικών Σχεδίων, χωρίς να παραβιάζεται η «αρχή των μειωμένων επιπέδων σχεδιασμού». Η πρόταση ήταν σύμφωνη με το πνεύμα του νομοθέτη αλλά, δυστυχώς, δεν έγινε δεκτή από την τότε ηγεσία του Υπ. Περιβάλλοντος και τα προβλήματα διογκώνονται.
Σε ό,τι αφορά το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, ο Σταύρος Καλογιάννης ανέφερε ότι η έλλειψη σύγχρονου και ολοκληρωμένου Ρυθμιστικού Σχεδίου προκαλεί όξυνση των χωροταξικών, πολεοδομικών και περιβαλλοντικών προβλημάτων. Ενδεικτικά:
Στο λεκανοπέδιο βρίσκεται σε ισχύ Ζώνη Οικιστικού Ελέγχου (ΖΟΕ) του 1989, που είναι ξεπερασμένη από δεκαετίες. Όσα ΓΠΣ και πολεοδομικές μελέτες «καποδιστριακών» Δήμων του λεκανοπεδίου εκπονήθηκαν την πενταετία 2005-2009 παραμένουν ακόμη σε εκκρεμότητα.
Είναι συνεχείς οι αυτοσχεδιασμοί από την Αυτοδιοίκηση σε θέματα παραχώρησης του συνόλου του στρατοπέδου Βελισσαρίου στην πόλη, δημιουργίας Τεχνόπολης, χωροθέτησης γηπέδου ξιφασκίας δίπλα στη λίμνη, ενώ δεν υπάρχει καμία πρωτοβουλία για ένα βιώσιμο σύστημα μεταφορών στο λεκανοπέδιο.
«Αυτά όλα πρέπει επιτέλους να σταματήσουν. Σήμερα είναι επείγουσα η ανάγκη εκπόνησης των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων (ΤΠΣ), τα οποία βέβαια δεν έχουν τον χαρακτήρα των Ρυθμιστικών Σχεδίων, ούτε καλύπτουν όλες τις Δημοτικές Ενότητες ενός Δήμου» κατέληξε ο Σταύρος Καλογιάννης.
«Παρ’ όλα αυτά, πρέπει να προχωρήσουν. Ειδικότερα για τα Ιωάννινα, τα οποία θα περιλαμβάνονται στην 3η φάση ανάθεσης των μελετών, όπως με ενημέρωσε ο Γ.Γ. του Υπ. Περιβάλλοντος κ. Μπακογιάννης, πρέπει να συνδυαστεί το Τοπικό Πολεοδομικό με το ΠΔ προστασίας της Παμβώτιδας, θέμα για το οποίο δεν έχει γίνει καμία συζήτηση μέχρι σήμερα. Ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά, υπάρχουν ανυπέρβλητοι περιορισμοί από το Ταμείο Ανάκαμψης που χρηματοδοτεί τις μελέτες των ΤΠΣ, ενώ δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια για την επίλυση των συσσωρευμένων πολεοδομικών και περιβαλλοντικών θεμάτων».
