«Ο Άνθρωπος που έβλεπε τα τραίνα να περνούν», στις Κυριακές στο Πανί

Το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών σε συνεργασία με το Τσεχικό Κέντρο της Αθήνας, στο πλαίσιο του προγράμματος προβολών «Κυριακές στο πανί», συνεχίζει το αφιέρωμα στο Νέο Κύμα του Τσεχικού Κινηματογράφου της δεκαετίας του 1960.

Την Κυριακή 22 Μαΐου και ώρα 20:30 θα προβληθεί στον Πολιτιστικό Πολυχώρο Δ. Χατζής», η ταινία «Ο άνθρωπος που έβλεπε τα τρένα να περνούν» σε σκηνοθεσία και σενάριο Γίρι Μένζελ. Το σενάριο βασίστηκε στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Μπόχουμιλ Χράμπαλ.

Στην ταινία πρωταγωνιστούν ο Βάτσλαβ Νέτσκαρ, ο Γιόζεφ Σομρ, ο Βλαστιμίλ Μπρόντσκι και ο Βλαντιμίρ Βαλέντα. Επίκεντρό της είναι ένας έφηβος σταθμάρχης, κατά την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής στην Τσεχοσλοβακία.

Η ταινία προβλήθηκε το 1966 και έχει διάρκεια: 92΄ Κέρδισε, μεταξύ άλλων, το Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας της Αμερικανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, το 1968, και το Μεγάλο Βραβείο στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Μανχάιμ-Χαϊδελβέργης, το 1966.

Υπόθεση: Η ταινία ξεκινά με τον Μίλος Χρμα, που ετοιμάζεται να δουλέψει ως υπάλληλος τοπικού σταθμού τρένου, εμφανιζόμενος αρκετά περήφανος με τη στολή του. Ο πρωταγωνιστής αφηγείται για το τι κάνει η οικογένειά του, με τον πατέρα του να κάθεται όλη μέρα, μετά από πρόωρη συνταξιοδότηση. Ο Μίλος συνδέεται με μία όμορφη κοπέλα, τη Μάσα, με την οποία όμως διατηρεί πλατωνική σχέση. Στο σταθμό αναπτύσσει φιλικές σχέσεις με έναν συνάδελφό του, τον Χουμπίτσκα, ο οποίος χωρίς να προσπαθεί ιδιαίτερα έχει μία εύκολη σεξουαλική ζωή, σε αντίθεση με τον Μίλος.

Ο Μίλος περνάει ένα βράδυ με την αγαπημένη του Μάσα, όμως κατά τη διάρκεια της ερωτικής τους συνεύρεσης εκσπερματώνει πρόωρα και στη συνέχεια αδυνατεί να ολοκληρώσει τη σεξουαλική πράξη. Απογοητευμένος, αποφασίζει να βάλει τέλος στη ζωή του, κόβοντας τις φλέβες του σε ένα ξενοδοχείο. Τη ζωή του σώζει τελικά ένας υπάλληλος. Στο νοσοκομείο, ο Μίλος αποκαλύπτει στον γιατρό το πρόβλημα του και ο τελευταίος τον καθησυχάζει πως πρόκειται για κάτι συνηθισμένο και του προτείνει ως λύση να κάνει διάφορες άλλες σκέψεις κατά τη διάρκεια του σεξ (π.χ. το ποδόσφαιρο) καθώς και να συνευρεθεί με μία μεγαλύτερη και πιο έμπειρη γυναίκα από αυτόν.

Ωστόσο, ένα άλλο περιστατικό αναστατώνει τον σταθμό: ο Χουμπίτσκα, κάνει σεξ με μία υπάλληλο του σταθμού, παίζοντας παράλληλα ένα παιχνίδι με σφραγίδες, γεμίζοντας το πόδι της και τους γλουτούς της με σφραγίδες. Αυτό, το βλέπει η μητέρα της και το θεωρεί μεγάλη προσβολή, αλλά δεν μπορεί να βρει πουθενά το δίκιο της. Παράλληλα, ο Μίλος, ψάχνει χωρίς επιτυχία μία γυναίκα πιο έμπειρη. Ένα βράδυ, φτάνει στο σταθμό μία ώριμη γυναίκα, η οποία ήταν μέρος της αντίστασης. Κατόπιν συνεννόησης με τον Χουμπίτσκα, ο οποίος γνωρίζει για το πρόβλημα του Μίλος, η γυναίκα δέχεται να κάνει σεξ μαζί του. Μαζί της φέρει και έναν εκρηκτικό μηχανισμό, ώστε να ανατινάξουν ένα τρένο των Ναζί, που κουβαλούσε πολεμοφόδια.

Την επόμενη μέρα ο Μίλος είναι χαρούμενος. Η μητέρα της υπαλλήλου προσπαθεί να βρει το δίκιο της με τη βοήθεια ενός συνεργάτη των Ναζί, τον Ζέντνιτσεκ, ο οποίος κατόπιν ανακρίσεως διαπιστώνει ότι η κοπέλα δεν εξαναγκάστηκε να κάνει σεξ και απλώς θα τιμωρούσε τον Χουμπίτσκα για αλόγιστη χρήση ναζιστικών συμβόλων. Στο ενδιάμεσο, ο Μίλος αναλαμβάνει να κάνει εκείνος την ανατίναξη. Έτσι, ανεβαίνει κάπου ψηλά και ρίχνει τον μηχανισμό επάνω στο τρένο, όμως ένας Ναζί στρατιώτης τον βλέπει και τον πυροβολεί, και ο Μίλος πέφτει νεκρός επάνω στο τρένο, το οποίο μετά από σειρά εκρήξεων ανατινάζεται. Η τελευταία σκηνή της ταινίες δείχνει σοκαρισμένους τους ανθρώπους του σταθμού, με τον Χουμπίτσκα να ξεσπάει σε γέλια και το κύμα της έκρηξης να φέρνει πίσω στον σταθμό το καπέλο του Μίλος.

Το αφιέρωμα στο Νέο Κύμα του Τσεχικού Κινηματογράφου ολοκληρώνεται την Κυριακή 29/5 με την ταινία «Οι έρωτες μιας ξανθιάς».