Λίγες ημέρες πριν το ετήσιο συνέδριο της ΚΕΔΕ και οι δήμοι εξακολουθούν να μη δύνανται να αντιμετωπίσουν το λειτουργικό κόστος, καθώς τους έχουν αφαιρεθεί θεσμοθετημένοι πόροι – Μικρή «ανάσα» μετά την ανακοίνωση του υπ. Εσωτερικών για έκτακτη επιχορήγηση 140 εκ. ευρώ, εντός της εβδομάδας σε όλους τους δήμους
Ολοκληρώθηκε την Τετάρτη στην Αθήνα, ο προσυνεδριακός διάλογος που πραγματοποιεί η ΚΕΔΕ ενόψει του Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου που θα διεξαχθεί στη Ρόδο 7-9 Νοεμβρίου.
Οι θεματικές ενότητες που συζητήθηκαν αφορούσαν στη νησιωτική πολιτική, την τουριστική ανάπτυξη και το μεταναστευτικό – προσφυγικό στην πρώτη και στη δεύτερη στην ενέργεια, την πολιτική προστασία, την κλιματική κρίση, τη διαχείριση υδάτων και την κυκλική οικονομία.
Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου αναφερόμενος στον προσυνεδριακό διάλογο που διεξάγεται για σχεδόν ένα μήνα στους κόλπους της Αυτοδιοίκησης, τόνισε ήταν μια ανοιχτή, δημοκρατική, ζωντανή διαδικασία, που θα κορυφωθεί στο συνέδριο, στόχος της οποίας ήταν να αναδειχθούν τα προβλήματα και οι ιδιαιτερότητες που αντιμετωπίζουν οι δήμοι και οι τοπικές κοινωνίες και να τεθεί η νέα πολιτική ατζέντα διεκδικήσεων και θέσεων για την επανεκκίνηση της Αυτοδιοίκησης.
Αναφερόμενός στα οικονομικά των δήμων ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ σημείωσε πως οι δήμοι εξακολουθούν να μη δύνανται να αντιμετωπίσουν το λειτουργικό κόστος, καθώς τους έχουν αφαιρεθεί θεσμοθετημένοι πόροι, έχουν επιβαρυνθεί με την κατακόρυφη αύξηση του ενεργειακού κόστους και την άδικη επιβολή του τέλους ταφής.
Τόνισε ότι το ζήτημα των οικονομικών των δήμων η ΚΕΔΕ το έθεσε ως επιτακτική ανάγκη στην Κυβέρνηση ζητώντας την καταβολή επιπλέον 450 εκ. ευρώ για το 2024 και γενναία αύξηση των ΚΑΠ το 2025, την απόδοση των χρημάτων του τέλους ταφής, την απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων στους δήμους και την κατάργηση του άρθρου 44 του Ν. 5000/2010, που θεσπίζει ανώτατο πλαφόν 3,528 δισ. ευρώ στους ΚΑΠ.
Υπογράμμισε ότι η ΚΕΔΕ αναμένει να υλοποιηθεί σύντομα η υπόσχεση που δόθηκε στη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό, για extra οικονομική ενίσχυσή μας με ποσό περίπου 250 εκατομμυρίων ευρώ.
Αναφερόμενος στο ζήτημα του προσωπικού των δήμων ζήτησε μερική άρση της αναστολής προσλήψεων στους δήμους, πρόσληψη προσωπικού ιδιαίτερα στη δημοτική αστυνομία, άμεση συνέχιση εφαρμογής και λειτουργίας του προγράμματος απασχόλησης ανέργων 55-67.
Για το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων (ΔΕΥΑ) ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ανέφερε ότι έχει κατατεθεί η πρόταση- μελέτη ΚΕΔΕ- ΕΔΕΥΑ και ΕΕΤΑΑ, η οποία, σε αντίθεση με την πρόταση του ΥΠΕΝ για τη δημιουργία φαραωνικών ΔΕΥΑ ανά περιφέρεια, προβλέπει τη λειτουργία μίας ΔΕΥΑ σε κάθε νομό και το Δ.Σ. του νέου σχήματος να ανήκει 100% στην Αυτοδιοίκηση.
Αναφερόμενος στο πρόγραμμα του ΥΠΕΝ για την εκτέλεση έργων εξοικονόμησης πόσιμου νερού – με ωφελούμενους 81 συνολικά δήμους και ΔΕΥΑ – και την εκ των υστέρων απόφαση για συμμετοχή των δήμων και των ΔΕΥΑ με ποσοστό 20% στη χρηματοδότησή τους, ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ενημέρωσε ότι μετά από επίμονη παρέμβαση της ΚΕΔΕ, ανακοινώθηκε ότι για δήμους κάτω των 2.000 κατοίκων η συμμετοχή του ΥΠΕΝ είναι 100%, ενώ για δήμους άνω των 2.000 κατοίκων η συμμετοχή του υπουργείου είναι 95% και του οικείου δήμου στο 5%.
Συζήτηση για την ενέργεια
Για την ενέργεια, σημείωσε την πάγια θέση της Αυτοδιοίκησης ότι οι δήμοι πρέπει να έχουν προτεραιότητα στις ενεργειακές κοινότητες. «Δεν είναι δυνατόν, ανέφερε, να μην υπάρχει χώρος στο δίκτυο για το ρεύμα που θα παράγουν οι δήμοι και να μην μπορούν με το ρεύμα αυτό να μειώνουν το κόστος λειτουργίας τους» .
Όσο για το Πρόγραμμα «Απόλλων» που αφορά τις Ενεργειακές Κοινότητες ΟΤΑ τόνισε ότι «μπορεί να φαίνεται ότι είναι σε θετική κατεύθυνση, όμως χρειάζεται σε συνεργασία με την Τοπική Αυτοδιοίκηση περαιτέρω επεξεργασία ώστε να υπάρχει μια σταθερή θέση ως προς την ωφέλεια, η οποία προκύπτει για τους δήμους και όχι να μας λένε 50% και μετά από μια ανάλυση να βγαίνει 25%».
Κλείνοντας ο κ. Κυρίζογλου τόνισε ότι «όλα όσα τέθηκαν στον προσυνεδριακό διάλογο θα συζητηθούν, θα κωδικοποιηθούν και θα αποτελέσουν το νέο διεκδικητικό πλαίσιο της Αυτοδιοίκησης, την υλοποίηση του οποίου θα επιδιώξουμε μόνιμα και σταθερά. Και αν δεν γίνουν όλα αυτά, θα αλλάξουμε «βιολί», θα ασκήσουμε μεγαλύτερη πίεση μέχρι να μας λάβουν υπόψη κυβέρνηση και πολιτικό σύστημα. Διότι έχουμε δίκιο για όλα όσα ζητάμε, τα προβλέπει το Σύνταγμα, ισχύουν στην Ευρώπη, μπορεί να γίνουν και εδώ».
Ο υπουργός Εσωτερικών
Ο υπουργός Εσωτερικών Θ. Λιβάνιος μιλώντας στη δεύτερη προσυνεδδραική συνάντηση ανακοίνωσε τα εξής:
Μέχρι την Τρίτη θα γίνει η συγκρότηση της Επιτροπής Κώδικα του υπουργείου Εσωτερικών και πριν το συνέδριο της ΚΕΔΕ θα πραγματοποιηθεί η πρώτη συνεδρίασή της.
Σε ότι αφορά στα οικονομικά, ο κ. Λιβάνιος ανακοίνωσε ότι εντός της εβδομάδας θα δοθεί σε όλους τους δήμους έκτακτη επιχορήγηση 140 εκ. ευρώ, 90 εκ. ευρώ για ληξιπρόθεσμες οφειλές τους και 20 εκ. ευρώ για κάλυψη δικαστικών αποφάσεων.
Επίσης θα δοθεί για το 2024 μία επιπλέον – πέμπτη- δόση για την κάλυψη των λειτουργικών αναγκών των σχολείων. Για το 2025 είπε ότι οι ΚΑΠ θα αυξηθούν κατά 53 εκ. ευρώ, ποσό που θα καλύψει την κάλυψη της αύξησης των μισθολογικών δαπανών.
Το δημογραφικό
Στα πολλά και «τρομακτικά», όπως τα χαρακτήρισε, προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δήμοι αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Νήσων και Πολιτικής Συνοχής της ΚΕΔΕ, Ευστράτιος Χαρχαλάκης, δήμαρχος Κυθήρων.
Ως σημαντικότερο πρόβλημα ο κ. Χαρχαλάκης κατέταξε το δημογραφικό, παραθέτοντας τα ευρήματα έρευνάς του σύμφωνα με τα οποία από την απογραφή του 1951 μέχρι εκείνη του 2021 μόλις 19 νησιά αύξησαν τον πληθυσμό τους, ανάμεσά τους η Κρήτη, η Ρόδος, η Κέρκυρα, η Εύβοια. Αντίθετα σε περισσότερα από 100 κατοικημένα νησιά κατά το 1951, παρατηρήθηκε μείωση ή και απόλυτος μηδενισμός μόνιμου πληθυσμού.
«Γι’ αυτό, είπε, πρέπει να επιμείνουμε στην ανάγκη σύστασης εθνικής επιτροπής δημογραφικού, με επικεφαλής τον ίδιο τον Πρωθυπουργό και ενεργό συμμετοχή τόσο της ΚΕΔΕ όσο και της ΕΝΑΕ».
Παράλληλα τόνισε πως παρότι οι δήμοι θέλουν να εφαρμόσουν πολιτικές όπως η κοινωνική στέγαση, το επίδομα γέννας, ωστόσο η κείμενη νομοθεσία ουσιαστικά τους παρεμποδίζει, καθώς υπάρχει σειρά αποφάσεων του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι οποίες έκριναν π.χ. την επιδότηση ενοικίου στους γιατρούς ή τους εκπαιδευτικούς παράνομη. Ζήτησε δε με νομοθετική ρύθμιση να δοθεί με ρητό και κατηγορηματικό τρόπο το δικαίωμα στους δήμους να εφαρμόζουν άφοβα τέτοιες κοινωνικές πολιτικές, χωρίς τον κίνδυνο μελλοντικού καταλογισμού για αιρετούς και υπαλλήλους.
Δήμοι και Πολιτική Προστασία
«Ως Αυτοδιοίκηση δεν φοβόμαστε να σηκώσουμε και πρόσθετες ευθύνες αφού υπάρχουν οι αναγκαίες προϋποθέσεις. Αρκεί να ξέρουμε τι υποχρεούμαστε να κάνουμε, με ποιο προσωπικό και μέσα, με ποιους πόρους και με την υποχρέωσή μας τότε ν’ αξιολογούμαστε όλοι για την ικανότητα και τις αδυναμίες μας, και η Αυτοδιοίκηση αλλά και οι κρατικοί φορείς και οι κάθε είδους αρμόδιοι», τόνισε στην εισήγησή του ο πρόεδρος της Επιτροπής Πολιτικής Προστασίας & Κλιματικής Κρίσης, Βλάσσης Σιώμος, Δημοτικός Σύμβουλος Πεντέλης.
Αναφερόμενος στον αναβαθμισμένο ρόλο της Αυτοδιοίκησης, στον τομέα της Πολιτικής Προστασίας, σημείωσε ότι καλείται τα επόμενα χρόνια να διαχειριστεί και τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.
Έθεσε ωστόσο μεταξύ των άλλων τις εξής προϋποθέσεις:
θεσμική αποσαφήνιση αρμοδιοτήτων και διαμόρφωση ενός σταθερού στο χρόνο θεσμικού πλαισίου,
διοικητική προσαρμογή στα πλαίσια της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης με κωδικοποίηση των αρμοδιοτήτων σε κάθε επίπεδο της διοίκησης,
σταθερή οργανωτική δομή της πολιτικής προστασίας σε επίπεδο δήμου και σε διαδημοτικό επίπεδο,
στελέχωση τοπικών δομών με μόνιμο προσωπικό και επικουρική ενίσχυση με έκτακτο προσωπικό και εθελοντικές ομάδες,
εξειδίκευση του επιχειρησιακού σχεδιασμού σε τοπικό επίπεδο για κάθε κατηγορία κινδύνου και δημιουργία εργαλείων παραμετροποίησης και εφαρμογής του σχεδιασμού αυτού,
διασφάλιση του απαιτούμενου βάσει του σχεδιασμού μηχανολογικού και τεχνολογικού εξοπλισμού,
σταθερή και επαρκή ετήσια χρηματοδότηση και διασφάλιση στοχευμένων χρηματοδοτικών λύσεων μέσα από ανταγωνιστικά και άλλα προγράμματα,
αξιοποίηση ειδικών εφαρμογών ΤΠΕ και προϊόντων της επιστημονικής έρευνας για τη πρόληψη και τη θωράκιση ευάλωτων περιοχών από κινδύνους φυσικών καταστροφών,
εκπόνηση πολυετούς ειδικού προγράμματος για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των δημοτικών υποδομών,
χρηματοδότησή του μέσω του τέλους ανθεκτικότητας,
διαβαθμισμένη εκπαίδευση στελεχών ΟΤΑ, εθελοντικών ομάδων και του τοπικού πληθυσμού σε θέματα πρόληψης και διαχείρισης κινδύνων.
Επιμέλεια: Βασίλης Λούπας
