Με την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας, εδώ και λίγους μήνες, δίνεται η δυνατότητα σε χιλιάδες πολίτες να εξαγοράσουν τα «αμφισβητούμενα» ακίνητα από το Δημόσιο – Ποια η διαδικασία, πως καθορίζεται το τίμημα εξαγοράς
Ανοιχτή πλέον για όλες τις περιοχές της χώρας είναι, από τις αρχές Νοεμβρίου, η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων για την εξαγορά διακατεχόμενων ακινήτων του Δημοσίου από ιδιώτες, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε πολίτες να τακτοποιήσουν οριστικά ανοιχτές υποθέσεις που τους ταλαιπωρούν ακόμη και στις δικαστικές αίθουσες.
Στόχος της κοινής απόφασης των υπουργείων Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και Ψηφιακής Διακυβέρνησης, είναι να επιλυθεί το ιδιοκτησιακό καθεστώς ακινήτων σε περιπτώσεις που αυτό δεν είναι ξεκάθαρο, να προστατευθεί η περιουσία του Δημοσίου και να ενισχυθούν τα δημόσια οικονομικά μέσω της εισροής σημαντικών εσόδων στον κρατικό προϋπολογισμό.
Όπως έχει γίνει γνωστό πολίτες που ενδιαφέρονται να αξιοποιήσουν τη συγκεκριμένοι δυνατότητα μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους στην πλατφόρμα https://aeda.apps.gov.gr της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και για τις περιπτώσεις των Ιωαννίνων η προθεσμία λήγει τον Σεπτέμβριο του 2025, ενώ για τις άλλες τρεις Π.Ε. της Ηπείρου λήγει στο τέλος Οκτωβρίου.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Ioannina TV, η δυνατότητα που δίνεται από τα συναρμόδια υπουργεία, αφορά συνολικά για 90.000 ακίνητα που θεωρούνται δημόσια από τις κατά τόπους Κτηματικές Υπηρεσίες αξιοποιώντας στοιχεία από το Κτηματολόγιο, τους Δασικούς Χάρτες κ.λπ.
Ωστόσο, σε χιλιάδες περιπτώσεις ακινήτων υπάρχουν ή τίτλοι ιδιοκτησίας (συμβόλαια κ.λπ) ή υπάρχει το αναγνωρισμένο δικαίωμα της χρησικτησίας.
Για το θέμα αυτό μίλησε, την Παρασκευή, στο Ioannina TV, ο αντιπεριφερειάρχης, Βασίλης Γοργόλης, ο οποίος και έκανε γνωστό πως με την έναρξη λειτουργίας της πλατφόρμας, δίνεται η δυνατότητα σε χιλιάδες πολίτες να εξαγοράσουν τα «αμφισβητούμενα» ακίνητα από το Δημόσιο.
Βασική προϋπόθεση για την υποβολή της αίτησης εξαγοράς, είναι η αδιάλειπτη κατοχή του ακινήτου ή επί 30 τουλάχιστον χρόνια με τίτλο ιδιοκτησίας ή επί 40 τουλάχιστον χρόνια χωρίς τίτλο, εφόσον ο αιτών χρησιμοποιεί το ακίνητο ως την κύρια κατοικία του ή ως βοηθητικό χώρο αυτής ή για να ασκεί τουριστική, βιοτεχνική, βιομηχανική, εμπορική ή αγροτική δραστηριότητα. Επίσης θα πρέπει να δηλώνεται το ακίνητο στο έντυπο «Ε9» τελευταία πέντε χρόνια που προηγούνται της αίτησης, προκειμένου να είναι σαφές ότι οι αιτούντες θεωρούσαν πως το ακίνητο είναι δικό τους.
«Θεωρούμε πως είναι μία πολύ καλή ευκαιρία για τους πολίτες να αποκτήσουν οριστικά και αμετάκλητα ακίνητα που γνώριζαν ή θεωρούσαν πως είναι ιδιοκτησία τους, αλλά που βρέθηκαν ξαφνικά να εμφανίζονται ως ακίνητα του Δημοσίου. Εμείς θα λέγαμε στους πολίτες και να προσέξουν τις προθεσμίες, αλλά παράλληλα να μην αφήσουν την ευκαιρία να περάσει ανεκμετάλλευτη γιατί δεν ξέρουμε τι μπορεί να προκύψει στο μέλλον. Ακόμη και σε περιπτώσεις όπου κάποιοι έχουν δικαιωθεί δικαστικά έναντι του Δημοσίου, θα λέγαμε να ολοκληρώσουν και τη διαδικασία του ελέγχου μέσω της πλατφόρμας και να υποβάλλουν την αίτηση, για να κατοχυρωθούν έναντι πιθανών μελλοντικών αλλαγών ή τροποποιήσεων στο μέλλον που θα τους εμπλέξουν ξανά σε ατέρμονες διαδικασίες», ανέφερε ο κ. Γοργόλης.
Η διαδικασία
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους στην πλατφόρμα https://aeda. apps.gov.gr της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ).
Η είσοδος των αιτούντων γίνεται με κωδικούς ΤaxisΝet ενώ παρέχεται επίσης η δυνατότητα υποβολής της αίτησης εξαγοράς από εξουσιοδοτημένο πρόσωπο, το οποίο πρέπει να συμπληρώσει στο σύστημα τον Α.Φ.Μ. του και να επισυνάψει υπεύθυνη δήλωση εξουσιοδότησης από το gov.gr ή με βεβαίωση γνησίου υπογραφής.
Για την υποβολή της αίτησης οι δικαιούχοι θα πρέπει να καταβάλλουν παράβολο 300 ευρώ που συμψηφίζεται με το τίμημα εξαγοράς ή επιστρέφεται εφόσον η αίτηση απορριφθεί.
Μετά την υποβολή της αίτησης και στην περίπτωση που εγκριθεί από την αρμόδια επιτροπή εντός 5 ημερών, εκδίδεται πιστοποιητικό αποδοχής το οποίο κοινοποιείται στον αιτούντα και περιλαμβάνει την περιγραφή του εξαγοραζόμενου ακινήτου (εμβαδόν και όρια), τα στοιχεία του αιτούντος, το τίμημα εξαγοράς, καθώς και το ποσό της εφάπαξ και τμηματικής καταβολής.
Το τίμημα εξαγοράς εξοφλείται είτε εφάπαξ είτε τμηματικά σε 60 άτοκες, μηνιαίες δόσεις με το ποσό της κάθε δόσης να είναι τουλάχιστον 100 ευρώ. Αν υπάρξει εφάπαξ εξόφληση προβλέπεται έκπτωση κατά 10% στο τίμημα εξαγοράς.
Οι εκπτώσεις φθάνουν ακόμη και το 80% της αντικειμενικής αξίας (ανάλογα με την προσωπική και οικογενειακή κατάσταση του αιτούντος).
Στο νέο πλαίσιο εξαγοράς καταπατημένων εκτάσεων του δημοσίου καταργήθηκε η προϋπόθεση ύπαρξης κτίσματος για την υποβολή της αίτησης εξαγοράς, αλλά δεν επιτρέπεται η εξαγορά ακινήτου με αυθαίρετο κτίσμα. Αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για ακίνητα που δεν έχουν κτίσμα. Από την εξαγορά των καταπατημένων ακινήτων του Δημοσίου από τους κατόχους, εκτιμάται ότι μπορούν να εισρεύσουν στα ταμεία του κράτους τουλάχιστον 500 εκ. ευρώ.
Υπενθυμίζεται ότι με την ψήφιση του ν.5113/2024 προβλέπεται, επίσης, ότι:
– Αίτηση μπορεί να υποβληθεί και για ακίνητα που δεν έχουν κτίσμα.
– Τίθεται δεκαήμερη προθεσμία για την ενημέρωση του αιτούντος σε περίπτωση που λείπουν δικαιολογητικά. Δεν ισχύει πλέον η απαίτηση για προσκομιδή αεροφωτογραφιών καθώς δεν εξετάζεται πλέον η ύπαρξη ή μη κτίσματος.
– Επεκτείνεται η δυνατότητα του Δημοσίου να αποφασίσει εξαίρεση από το δικαίωμα εξαγοράς για λόγους δημοσίου συμφέροντος. Τα αρμόδια Υπουργεία θα προσδιορίσουν αιτιολογημένα τις περιοχές ή τα ακίνητα που πρέπει να εξαιρεθούν της διαδικασίας εξαγοράς.
– Επισπεύδεται η προθεσμία υποβολής της συναίνεσης της Εταιρείας Ακινήτων του Δημοσίου σε 2 μήνες από 3 μήνες, που προβλεπόταν αρχικά.
Το τίμημα εξαγοράς
Το τίμημα της εξαγοράς θα υπολογίζεται με βάση τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων και κοινωνικά κριτήρια (για ευπαθείς ομάδες, πολύτεκνους, άτομα με αναπηρία).
Επιπρόσθετα, το τίμημα εξαγοράς σε ειδικές περιπτώσεις αμφισβήτησης της κυριότητας του δημοσίου ακινήτου διαμορφώνεται με έκπτωση:
– 50% για αιτούντα που έχει αναγνωρισθεί από πρωτοβάθμιο δικαστήριο ως κύριος του ακινήτου ή που έχει αναγραφεί ως κύριος στις πρώτες κτηματολογικές εγγραφές και έχει ασκηθεί αγωγή από το Δημόσιο ή δεν έχει παρέλθει η προθεσμία άσκησης αγωγής.
– 70% αν ο αιτών έχει ασκήσει ένδικο μέσο κατά δικαστικής απόφασης για την αναγνώριση της κυριότητας του ακινήτου έως την 31η.12.2022.
Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για ακίνητο που καλύπτει τις στεγαστικές ανάγκες του αιτούντα ή του αρχικού δικαιοπαρόχου ως αποτέλεσμα μαζικής εγκατάστασης πληθυσμιακών ομάδων πριν το 1964. Σε αυτή την περίπτωση το τίμημα αντιστοιχεί στο 20% της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου.
