Στο «φως» δίνει την πρότασή του για τη δημιουργία ενός Κέντρου Μοντέρνας Τέχνης, στο κτίριο του παλιού Πανεπιστημίου, ο Αρχιτέκτων και Μηχανικός του ΕΜΠ, Εμμανουήλ Κολοκυθάς
Στο «φως» δίνει την πρότασή του για τη δημιουργία ενός Κέντρου Μοντέρνας Τέχνης, στο κτίριο του παλιού Πανεπιστημίου, ο Αρχιτέκτων και Μηχανικός του ΕΜΠ, Εμμανουήλ Κολοκυθάς.
Σε κείμενο του ο κ. Κολοκυθάς, σημειώνει αρχικά πως η ιδέα του ΚΕ.ΜΟΝ.ΤΕ. βασίζεται στην τριπλή κτιριακή ενοποίηση: του Πειραματικού Γυμνασίου, των Δημόσιων υπηρεσιών και του εγκαταλελειμμένου Πανεπιστημίου.
Στη συνέχεια αναφέρει πως τα υπάρχοντα κτίσματα θα ανακατασκευαστούν ως ενιαίο κτίριο και θα έχουν όμοιο χρώμα, όμοια παράθυρα, όμοιες πόρτες. Όμοιες στέγες. Κοινόν ενεργειακό σχεδιασμό. Κοινά τα δύο αίθρια. Κοινές αλλά διαφορετικές εισόδους. Ευφυείς νεοπαγείς κόμβοι νέων τεχνολογιών θα βρουν εκεί ιδανική στέγαση. Οι νυν δημόσιες υπηρεσίες παραμένουν και συμπληρώνονται από δημοτικές.
Και αμέσως μετά ο κ. Κολοκυθάς, μεταξύ άλλων σημειώνει και τα εξής: «Η κτιριακή γειτνίαση των τριών διαφορετικών οργανισμών, οδηγεί σε εγγύτητα, η εγγύτητα σε ομοιότητα, η ομοιότητα σε ώσμωση: η εργασία, η εκπαίδευση και η τέχνη, αποκτούν ισοτιμία και ισοαξία. Διαχέονται και αποχτούν αμοιβαία κατανόηση. Αλλά, η ισχυρότερη δύναμη, η εντελέχεια της Τέχνης, παρασύρει και την εργασία και την εκπαίδευση. Είναι εύκολο να το φανταστούμε. Ένα εκτεταμένο, λογικό και όμορφο κτίριο, παράδειγμα ευφυούς κατασκευής και μηδενικής δαπάνης ενέργειας. Διασχίζεται από κατοίκους όλων των ηλικιών και των επαγγελμάτων. Μαθητές, νεαρόκοσμος, εργαζόμενοι, μεταπτυχιακοί, τεχνίτες, φιλότεχνοι, μαμάδες και μπαμπάδες, παππούδες και γιαγιάδες, καρότσια και παιδιά… Καθώς μελετούν, σπουδάζουν και εργάζονται, συνειδητά ή κατά τύχη, μετέρχονται, με πολλούς τρόπους, της έρευνας. Της καινοτομίας. Του παρόντος, του παρελθόντος και του μέλλοντος. Της Ιστορίας. Και της Τέχνης.
Το ΚΕΜΟΝΤΕ είναι ένα αυτοσυνεπές κτίριο μορφής και περιεχομένου. Ο τοπικός χώρος του μπορεί να επινοήσει έναν υπερ-τοπικό χωρόχρονο. Από την άπειρος χώραν, του Πύρρου, στις παραδουνάβιες χώρες, στη Βενετία και την Βιέννη, στην Αμερική και την Αυστραλία… Η ισχύς του είναι η ικανότητα μείξης του διαφορετικού. Του Γιαννιώτικου με το Διεθνές. Το κλασικό και το μεταμοντέρνο θα συνυπάρχουν με το μοντέρνο. Εξου και η ονομασία του: μοντέρνο, η κατεύθυνση που δείχνει το βέλος του χρόνου.
Παραμένοντας διαρκώς ανοιχτό, ως φυγόκεντρος πυκνωτής, γίνεται τόπος ανταλλαγής και ενοποιήσεως. Ο κοινός ψηφιακός τοίχος των μηνυμάτων των κατοίκων. Η προφυλαγμένη αυλή της Σαββατοκυριακάτικης γιορτής της πόλεως. Η αποερειπίωση του παλιού παν/μίου, η περιδίνηση των εκεί δραστηριοτήτων γύρω από τον άξονα της Τέχνης, μέσω της ψηφιοποιήσεως και της καινοτομίας, μπορεί να επινοήσει και να εγκαταστήσει έναν καινούργιο χρόνο τόσο για τους κατοίκους όσο και για την πόλη. Τον e-χρόνο του e-ΚΕΜΟΝΤΕ. Η πνευματική δύναμη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το 1960, ανέσυρε την πόλη από το σκοτεινό εμφυλιοπολεμικό κλίμα. Μόνο το e-ΚΕΜΟΝΤΕ, 60 χρόνια μετά, μπορεί να μεταγγίσει, από τις αίθουσες Τέχνης του, στην πόλη, το κενοφανές πνεύμα του 21ου αιώνα.
Ουσιαστικά, το πραγματικό διακύβευμα δεν είναι το παλιό κτίριο, το αποτελούμενο από πέτρες, beton και τούβλα. Είναι ο νέος χρόνος. Ο e-χρόνος. Ο αναδιανέμων άνεμος, εκείνος που όταν απουσιάζει από τις πόλεις, οι ψυχές μαραίνονται και όλα γίνονται πνιγηρά και μονό-τονα και αδιάφορα. Το θεμελιώδες διακύβευμα είναι το πνεύμα του χρόνου. Το zeitgeist. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως μόνο όταν το genius loci, το πνεύμα του τόπου, αρμονικά και δυναμικά συνυπάρξει και αναπτυχθεί με το zeitgeist, το πνεύμα του χρόνου, η πόλη και οι πολίτες της συνεξελίσσονται διατηρώντας ακέραιη την ταυτότητά τους και ακμαία την οραματική αυτοσυνείδησή τους. Στηριζόμενοι στην ιστορική μνήμη τους.
Τι από τα παραπάνω μπορεί να συμβεί, εξίσου καλά, ή, ακόμα καλύτερα, αν το παλιό κτίριο μετατραπεί σε Δημαρχείο; Έστω ότι έχει γίνει ενδελεχής καταγραφή, ότι αρκούν τα εμβαδά για να χωρέσουν όλες οι κατεσπαρμένες δημοτικές υπηρεσίες. Έστω ότι, σε ορίζοντα 5ετίας, 10ετίας, 15ετίας, οι απαιτήσεις της e-εργασίας και των e-συναλλαγών συμφωνούν με την υπάρχουσα χωροδομία. Έστω πως το νέο Δημαρχείο σφύζει από καινοτομία, αυτοσυνέπεια, αποτελεσματικότητα.
Έστω ότι το ζητούμενο επιτελέστηκε: μια κεντρομόλος μηχανή υψηλής παραγωγής, εργαζόμενη Δευτέρα έως Παρασκευή, από τις 08.00 έως 20.00.
Και τα βράδια; Τα Σάββατα; Τις Κυριακές; Τις γιορτές; Θα παραμένει κλειστό; Και ποιά θα είναι η σχέση του με το Πειραματικό Γυμνάσιο; Καμμία; Εγγύτητα εχθρική ή αδιάφορη παρεύρεση; Και η Τέχνη; Για μια σειρά από φανερούς και αφανείς λόγους, ακόμα και ως ερείπιο, το κτίριο είναι το πιο σπουδαίο κτίριο της πόλεως. Μερικούς αιώνες πριν, την ανάλογη επικύρωση μετατροπής του παλιού Πανεπιστημίου σε Δημαρχείο, θα την έκανε ο Επίσκοπος. Τότε, το Δημαρχείο και η κατοικία του Ηγεμόνα θα ταυτίζονταν, και το επιβλητικό κτίριο θα δέσποζε πάνω στην μεσαιωνική ιταλική πλατεία ή στην πεδιάδα του Μυστρά.
Σήμερα, κανένα Δημοτικό Συμβούλιο, δημοκρατικά εκλεγμένο, που σέβεται την ιδιότητά του και τους πολίτες, δεν έχει νόημα να εγκατασταθεί στο διεκδικούμενο κτίριο. Δεν μπορεί να θυσιάσει τον καθαρό χρόνο της πόλης για ιδιοτελείς γραφειοκρατικούς σκοπούς. Ως Δημαρχείο, δεν μπορεί παρά να εκφράζει τον διαχωρισμό και την μερικότητα αντί την ολότητα του ΚΕΜΟΝΤΕ. Την διαχείριση αναγκαστικών υποθέσεων αντί της γενναιοδωρίας της Τέχνης. Την φυλάκιση στην τοπικότητα και όχι την ευρύτητα του κόσμου. Τον εξαναγκασμό των οικονομικών συναλλαγών και της γραφειοκρατικής εξουσίας, ενώ τα άλογα του e-χρόνου του 21ου αιώνα, παραδίπλα, στο δασάκι και στα χωράφια, ελεύθερα θα καλπάζουν.
Το e-KΕΜΟΝΤΕ, χωρίς ίχνος πλαστού κύρους και άχρηστης εξουσίας, κτίριο με νωπές αλλά επουλωμένες τις πληγές της άφρονης κακοχρησίας του εξαιτίας της απόπειρας να χαθεί η πνευματικότητά του έναντι της οικονομίας, μπορεί να αντικαταστήσει την ύβρι που έχει υποστεί, με την κάθαρσιν της Τέχνης της Ολότητας. Μόνο το ΚΕΜΟΝΤΕ, ψηφιακός πολιτισμικός κόμβος που βρέχεται στα κύματα του Ιονίου και σύγχρονο παραδουνάβιο καραβάνι του Ρόβα, μπορεί να επαναφέρει τον δυναμισμό, τον διεθνισμό, τον πραγματικό και όχι μόνο τον οικονομικό πλούτο, την αίγλη και την αξιοπρέ-πεια της παλιάς πόλεως. Και, με αυτοπεποίθηση και οραματικότητα, να κάνει ένα καινούργιο ξεκίνημα».
Και καταλήγοντας ο κ. Κολοκυθάς αναφέρει και τα εξής: «Όχι μόνο, λοιπόν, ένα ιδιοτελές και εγωιστικά παλιομοδίτικο Δημαρχείο δεν έχει θέση στο παλιό Πανεπιστήμιο, αλλά ούτε το πιεστικά απαραίτητο νέο ψηφιακό κέντρο. Χωρίς να υποκαθιστά ούτε το ένα ούτε το άλλο, το ΚΕΜΟΝΤΕ εμπεριέχει και υπερβαίνει και το ένα και το άλλο».
