Κατά τη διάρκεια της τελετής παράδοσης – παραλαβής του υπουργείου, η Λίνα Μενδώνη ανακοίνωσε την ένταξη των μολύβδινων χρηστήριων πινάκιων – «ελασμάτων» από το Ιερό και το Μαντείο του Δία και της Διώνης, στον κατάλογο «Μνήμη του κόσμου» της Unesco
Την ένταξη των μολύβδινων χρηστήριων πινάκιων – «ελασμάτων» από το Ιερό και το Μαντείο του Δία και της Διώνης στη Δωδώνη, στον κατάλογο «Μνήμη του κόσμου» της Unesco, ανακοίνωσε και επιβεβαίωσε κατά την τελετή παράδοσης – παραλαβής του υπουργείου Πολιτισμού, η Λίνα Μενδώνη.
Την υποψηφιότητα είχε καταθέσει τον Νοέμβριο του 2021 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων σε συνεργασία με την Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού.
Τον φάκελο συνέταξε η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ιωαννίνων και επιμελήθηκε η Διεύθυνση Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, προωθήθηκε σε συνεργασία με την Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την Unesco, με την υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας και του Δήμου Δωδώνης, αλλά και της επιστημονικής κοινότητας.
Τα μολύβδινα χρηστήρια ελάσματα της Δωδώνης αποτελούν ένα μοναδικό στοιχείο του αρχαίου ελληνικού κόσμου που χρονολογείται από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ. Πρόκειται για μικρά κομμάτια από ταινίες μολύβδου (μήκους έως 13,20 cm περίπου και πλάτους 6,70 cm περίπου), στα οποία αναγράφονταν ερωτήσεις που απευθύνονταν είτε μόνο στον Δία είτε σε αυτόν και στη Διώνη, τη λατρευτική του σύντροφο στη Δωδώνη. Συνολικά, έχουν ανακαλυφθεί περισσότερες από 4.000 μολύβδινα ελάσματα, διάσπαρτα μέσα στον τέμενος της Δωδώνης.
Τα μολύβδινα ελάσματα μάς δίνουν άμεση και αμερόληπτη πρόσβαση στις ανησυχίες των ερωτώντων: γάμος, διαζύγιο, γέννηση και επιβίωση των παιδιών, ταξίδια, επαγγελματικά σχέδια, υγεία και θεραπεία, στρατιωτική θητεία, αγορά δούλων, απελευθέρωση. Δεν μαρτυρούν μόνο διαφορετικές διαλέκτους, αλλά και διαφορετικές γραφές, δεδομένου του πλήθους των ανθρώπων που επισκέφθηκαν το μαντείο ανά τους αιώνες.
Ειδικότερα, κατά την ομιλία της, η Λίνα Μενδώνη, παραδίδοντας, στον νέο υπουργό Πολιτισμού, Γιώργο Κουμεντάκη, είπε αρχικά: «Θεωρώ τυχερό το Υπουργείο που, έστω για αυτό το διάστημα, θα υπηρετήσει στη θέση της ηγεσίας ο Γιώργος Κουμεντάκης – τον γνωρίζετε όλοι, δεν χρειάζεται να πω πολλά – ένας χαρισματικός καλλιτέχνης, ο οποίος παραμέρισε, από αγάπη στον πολιτισμό, την προσωπική του πορεία στη μουσική, για να υπηρετήσει την Εθνική Λυρική Σκηνή από το 2016. Eίναι ο άνθρωπος, ο οποίος χωρίς υπερβολή απογείωσε τον οργανισμό. Κατάφερε η Λυρική Σκηνή της Ελλάδας, η οποία ήταν στο περιθώριο των αντίστοιχων της Ευρώπης, να γίνει ο προορισμός για τους απαιτητικούς, Ευρωπαίους φίλους, της όπερας. Προσωπικά για μένα, ο Γιώργος Κουμεντάκης, ήταν ένας εξαίρετος συνεργάτης. Με ήθος και συνέπεια, υπηρέτησε τον οργανισμό, πέραν του ταλέντου του, με ιδιαίτερη διοικητική δεινότητα. Αισθάνομαι πραγματικά τυχερή για τη συνεργασία μας».
Και στη συνέχεια τόνισε, αναφερόμενη στα ελάσματα της Δωδώνης: «Πρέπει να πω ότι ο Γιώργος Κουμεντάκης είναι και γούρικος. Πριν από λίγο, η UNESCO αποφάσισε την εγγραφή των ελασμάτων της Δωδώνης, στον κατάλογο «Μνήμη του Κόσμου». Επίσημα, η απόφαση δεν έχει ανακοινωθεί, αλλά έχουν γίνει όλες οι διοικητικές διαδικασίες.
Έτσι, η Ελλάδα, χάρη στις πολύ μεγάλες προσπάθειες και στη συστηματική δουλειά της αρμόδιας Εφορείας Αρχαιοτήτων και της Διεύθυνσης Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και του αρμοδίου τμήματος, έχει την πρώτη εγγραφή της στη «Μνήμη του Κόσμου». Μαζί και μία δεύτερη, «τα γεωπάρκα της Λαυρεωτικής». Ήταν δύο ελληνικές υποψηφιότητες και συμπεριλαμβάνονται και οι δύο. Τα γεωπάρκα δεν είναι στο άμεσο αντικείμενο του Υπουργείου. Ωστόσο, επειδή είναι η Λαυρεωτική, η Διεύθυνση Προϊστορικών Αρχαιοτήτων και το αρμόδιο τμήμα, δούλεψαν συστηματικά για την κατάρτιση και αυτού του φακέλου».
Με τη σειρά του ο νέος υπουργός Πολιτισμού ανέφερε και τα εξής: «Κυρία Υπουργέ, είμαι υπερήφανος για την τόσο δημιουργική συνεργασία που είχαμε καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας σας, τα αποτελέσματα της οποίας είναι καταγεγραμμένα. Αν μου επιτρέπετε, θα ήθελα να αναφέρω ενδεικτικά, πέρα από τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειώσει η Εθνική Λυρική Σκηνή, τον τρόπο που μαζί αντιμετωπίσαμε την πανδημία, αλλά και τους νέους θεσμούς που σχεδιάσαμε και οι οποίοι έχουν αναπτυχθεί με επιτυχία: Τον θεσμό «Όλη η Ελλάδα, ένας Πολιτισμός», που έχει ήδη φθάσει στην τέταρτή του διοργάνωση. Το Φεστιβάλ Λατρευτικής Μουσικής, το οποίο την ερχόμενη άνοιξη θα αναπτυχθεί περαιτέρω, στη δεύτερή του χρονιά. Επιπλέον, πρόσφατα ανακοινώσαμε από κοινού, ότι η Εθνική Λυρική Σκηνή, σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού και την Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, θα αναλάβει την επαναλειτουργία του Μεγάρου Μουσικής Κομοτηνής, το οποίο θα αποτελέσει τον ζωντανό πυρήνα Πολιτισμού σε μια τόσο σημαντική περιοχή της Ελλάδας.
Το σημαντικό σας έργο για την πολιτιστική μας κληρονομιά, αλλά και για τον σύγχρονο πολιτισμό, τα δεκάδες έργα υποδομής, με τα οποία αφήνετε σπουδαία παρακαταθήκη και κληρονομιά στις επόμενες γενιές, η επιμονή, η γνώση και το πάθος σας για το κοινό καλό είναι η προσφορά σας στην ελληνική κοινωνία και τον ελληνικό Πολιτισμό. Γνωρίζουμε ότι εργαστήκατε σε δύσκολες και συχνά αντίξοες συνθήκες, όμως τα αποτελέσματα του έργου σας σας δικαιώνουν απέναντι στους πολίτες, αλλά και απέναντι στην ιστορία. Τελικά, το καλό νικάει. Σας ευχαριστούμε».
Βασίλης Λούπας
