Σε καλό κλίμα η συζήτηση στο Σώμα για το μέλλον των δημόσιων Πανεπιστημίων με κοινές ανησυχίες και με την αναγκαιότητα στήριξης τους – Με έντονες αντιπαραθέσεις ξεκίνησε η συζήτηση στη Βουλή, για το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας
Η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων αποτέλεσε το βασικό αντικείμενο της συζήτησης στην ημερήσια διάταξη του Περιφερειακού Συμβουλίου που συνεδρίασε την Τρίτη το μεσημέρι, σε μία συζήτηση πάντως που κατά κοινή ομολογία, σε αντίθεση με προηγούμενες, έγινε με απόλυτα πολιτισμένο τρόπο και επιχειρήματα από κάθε πλευρά.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης από όλες τις παρατάξεις εκφράστηκαν κοινοί προβληματισμοί για το μέλλον των δημόσιων πανεπιστημίων τα επόμενα χρόνια, με την αναμενόμενη ψήφιση του νομοσχεδίου για την ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων.
Σύμφωνα μάλιστα με ρεπορτάζ του Ioannina TV, οι προβληματισμοί εντείνονται και αφορούν περισσότερο στο μέλλον των περιφερειακών πανεπιστημίων, όπως είναι το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, που ήδη έχει χάσει ένα σημαντικό αριθμό φοιτητών λόγω της εφαρμογής της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής, και αν επιβεβαιωθούν οι δυσοίωνες προβλέψεις, την επόμενη τριετία, ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί πολύ περισσότερο με ό,τι αυτό θα σημαίνει για την τοπική κοινωνία σε επίπεδο ακαδημαϊκής εκπαίδευσης και έρευνας, όπως όμως και σε οικονομικό επίπεδο.
Τα ζητήματα αυτά βέβαια έχουν τεθεί από κάποιους φορείς εδώ και πολύ καιρό, πριν ακόμη η Κυβέρνηση προωθήσει το σχέδιό της για την ψήφιση του νομοσχεδίου, όμως στην πόλη των Ιωαννίνων και όχι μόνο, κάποιοι έκαναν πως δεν αντιλαμβάνονται αυτό που πρόκειται να έρθει…
Η αγωνία και οι προβληματισμοί για το μέλλον του Πανεπιστημίου εκφράστηκαν από το σύνολο σχεδόν των παρατάξεων, με την περιφερειακή αρχή ωστόσο και την παράταξη ΦΩΣ με τον Λ. Γεωργόπουλο να ακολουθούν εν τέλει μία διαφορετική τακτική στη λογική πως οι τοπικοί φορείς δε μπορούν να αντιταχθούν σε αυτό που δεδομένα θα γίνει, αλλά μπορούν να επικεντρωθούν αφενός στη θέσπιση αυστηρών ακαδημαϊκών κριτηρίων για τη λειτουργία των μη κρατικών ΑΕΙ και αφετέρου στην ενίσχυση των δημόσιων πανεπιστημίων.
Αυτή άλλωστε ήταν και η πρόταση της περιφερειακής αρχής, με τον Αλ. Καχριμάνη να υιοθετεί μία φράση ενός Έλληνα ακαδημαϊκού, ότι «η Ελλάδα δε μπορεί να παραμείνει ένα νησί σε μία θάλασσα που αλλάζει στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση σε όλον τον πλανήτη».
Παραδέχθηκε ωστόσο πως η ανησυχία και οι προβληματισμοί της ακαδημαϊκής κοινότητας, των φοιτητών, των εργαζόμενων στα πανεπιστήμια αλλά και χιλιάδων οικογενειών με παιδιά που είτε δίνουν φέτος εξετάσεις είτε τα επόμενα χρόνια, έχουν ισχυρά ερείσματα.
«Συμφωνούμε με το ψήφισμα του Συμβουλίου Διοίκησης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, ότι θα πρέπει να διασφαλιστεί η ποιότητα των κριτηρίων ίδρυσης των μη κρατικών παραρτημάτων των πανεπιστημίων αλλά παράλληλα με την ενίσχυση της χρηματοδότησης για τα δημόσια πανεπιστήμια και την ενίσχυσή τους με προσωπικό. Θα πρέπει επίσης να υπάρξουν αντικίνητρα για την υπερσυγκέντρωση των μη κρατικών ΑΕΙ σε συγκεκριμένες πόλεις για να αποφευχθεί η συρρίκνωση των περιφερειακών πανεπιστημίων. Υπάρχουν και θετικά και αρνητικά σημεία, όμως το πρώτο που πρέπει να γίνει, είναι να υπάρξουν ασφαλιστικές δικλίδες», ανέφερε μεταξύ άλλων ο κ. Καχριμάνης.
Έντονη ανησυχία
Ο Σάββας Δημητριάδης ήταν ο εισηγητής για το «Κοινό των Ηπειρωτών» λέγοντας πως η ίδρυση των ιδιωτικών πανεπιστημίων θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στα περιφερειακά πανεπιστήμια, όπως των Ιωαννίνων.
Για την παράταξη «Ήπειρος Όλον» τοποθετήθηκε ο Άλκης Παπαχρηστάκης που είπε πως η ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων θα οδηγήσει σύντομα σε κλείσιμο Σχολών και τμημάτων στα κρατικά ΑΕΙ.
Ο Γ. Πρέντζας από τη Λαϊκή Συσπείρωση τόνισε, ότι η μοναδική λύση απέναντι στο νομοσχέδιο είναι η απόσυρσή του γιατί διαφορετικά, τα δημόσια πανεπιστήμια θα μπουν στη διαδικασία του αργού θανάτου.
Για προσπάθεια εκβιασμού από την Κυβέρνηση με την παράκαμψη του άρθρου 16 και τη μη αναθεώρησης του Συντάγματος έκανε λόγο η Μάγδα Τάτση από τους Ορίζοντες Ηπείρου.
Διαφορετική θέση εξέφρασε ο Λ. Γεωργόπουλος από την παράταξη ΦΩΣ, λέγοντας πως πράγματι οι επιπτώσεις θα είναι μεγάλες για τα περιφερειακά πανεπιστήμια, αλλά επειδή πρόκειται για μία εξέλιξη, η πορεία της οποίας είναι προδιαγεγραμμένη με την ψήφιση του νομοσχεδίου, η τοπική κοινωνία και οι φορείς του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων θα πρέπει να δουν την εξέλιξη αυτή ως μία «χρυσή ευκαιρία» για την μελλοντική του αναπτυξιακή προοπτική.
Το λόγο πήραν ακόμη εκπρόσωποι δύο Φοιτητικών Συλλόγων του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, εκ μέρους του Δ.Σ του Συλλόγου μελών ΔΕΠ ο Λάμπρος Φλιτούρης και η πρόεδρος του Συλλόγου Διοικητικών Υπαλλήλων, Ολυμπία Τσαπάρη.
Αντιπαράθεση στη Βουλή
Την ίδια στιγμή «το μέλλον ή το σχεδιάζεις ή το υφίστασαι», τόνισε ο υπουργός Παιδείας Κυριάκος Πιερρακάκης, στην εισαγωγική του τοποθέτηση, κατά την πρώτη ημέρα επεξεργασίας του νομοσχεδίου.
Η ρύθμισή μας θα αυξήσει τις εκπαιδευτικές ευκαιρίες, θα δώσει τη δυνατότητα επαναπατρισμού ή μείωσης της εξόδου σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι Ελλήνων που θέλουν να σπουδάσουν στο εξωτερικό, ενώ θα δώσει την ευκαιρία στη χώρα μας να γίνει περιφερειακό κέντρο εκπαίδευσης στην ευρύτερη περιοχή μας, είπε ο κ. Πιερρακάκης επικαλούμενος και το σχετικό παράδειγμα της Κύπρου.
Τόνισε μάλιστα ότι «δεν χρειάζεται διαρκώς να έχουμε μια λογική προστατευτισμού, διότι ο προστατευτισμός δεν θα μας προστατεύσει. Θα μας προστατεύσει το να ανοιχτούμε […] Πρέπει λοιπόν να δομήσουμε τη νέα στρατηγική μας, όχι με όρους δεκαετιών πίσω, αλλά με όρους του 2050», είπε ο υπουργός Παιδείας. Η χώρα, επισήμανε, θα πρέπει να συμμετάσχει στην επανάσταση της τεχνολογίας, των ιδεών και των μεγάλων αλλαγών που έρχονται, διότι «το μέλλον ή το σχεδιάζεις ή το υφίστασαι. Κι εμείς τα τελευταία χρόνια το υφιστάμεθα. Ηρθε η ώρα να το σχεδιάσουμε. Και επειδή σε αυτόν τον νόμο, ειδικά ως προς τα πρώτα 176 άρθρα (από τα συνολικά 205), είναι πάρα πολλά που μπορούμε να συμφωνήσουμε, σας καλώ να τα συμφωνήσουμε και να τα σχεδιάσουμε μαζί, παρά τις όποιες διαφωνίες», είπε ο κ. Πιερρακάκης.
Συγκεκριμένα, ο υπουργός Παιδείας είπε ότι έχουμε σήμερα 40.000 Έλληνες φοιτητές στο εξωτερικό, ποσό αναντίστοιχο με τον πληθυσμό μας, ενώ στην Κύπρο, όπου αποφασίστηκε η εξωστρέφεια στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, αυτό έγινε στη λογική της συναίνεσης των κομμάτων. Τόνισε μάλιστα ότι στην Ελλάδα υπάρχει ήδη μια πραγματικότητα «που κάνουμε ότι δεν υπάρχει»: Εχουμε 33 κολέγια, με 32 χιλιάδες σπουδαστές, που δίνουν πλήρη επαγγελματικά δικαιώματα. Γιατί; Ηταν απόφαση της Βουλής; Οχι. Συρθήκαμε από την ενωσιακή νομολογία, παρατήρησε ο κ. Πειρρακάκης, προσθέτοντας ότι, πλην του λεγόμενου ακαδημαϊκού δικαιώματος, όλα τα υπόλοιπα έχουν λυθεί ήδη και είναι φεστιβάλ υποκρισίας να κάνουμε ότι δεν το βλέπουμε. Αυτό έγινε ερήμην μας, επειδή μείναμε σε ιδεοληπτικό οριτζιναλισμό, είπε ο κ. Πιερρακάκης, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει να ρυθμιστεί αυτό το «Ελ Ντοράντο» στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
«Η ρύθμιση αυξάνει την επιδραστικότητα του συνταγματικού κειμένου, κάνοντας ένα στέρεο συνταγματικό βήμα» είπε και σημείωσε πως η εγκατάσταση παραρτημάτων μέσω ειδικού τύπου για μη κερδοσκοπικά παραρτήματα τα οποία σε πολύ μεγάλο βαθμό αφορούν ξένα δημόσια πανεπιστήμια.
Επίσης είπε ότι θα υπάρχει εποπτεία με αυστηρούς όρους από την Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ), εξηγώντας ότι οι σχολές θα είναι μη κερδοσκοπικά ιδρύματα και σε περίπτωση παραβίασης των όρων λειτουργίας, τότε θα αφαιρείται η άδεια.
Η Μ. Τζούφη
«Το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας απειλεί ανοιχτά το δημόσιο πανεπιστήμιο και απαξιώνει την προοπτική χιλιάδων καθηγητών, ερευνητών, φοιτητών και αποφοίτων» τόνισε η Μερόπη Τζούφη στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής.
Η εισηγήτρια της Νέας Αριστεράς υπογράμμισε πως «πρόκειται για σχέδιο νόμου που ποδοπατά το Σύνταγμα, το οποίο αναφέρει ρητά πως απαγορεύεται η παροχή πανεπιστημιακής εκπαίδευσης από ιδιώτες». Στο πλαίσιο αυτό ζήτησε την απόσυρση του νομοσχεδίου και κατηγόρησε την κυβέρνηση για παραβίαση του συνταγματικού πλαισίου.
Στη συνέχεια ξεκαθάρισε πως δεν πρόκειται για μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, παρά «για ιδιωτικά με σκοπό το κέρδος, με περιορισμένα γνωστικά αντικείμενα και ακριβά δίδακτρα». Όπως επίσης πως δεν πρόκειται να ανοίξουν παραρτήματα τα εμβληματικά ξένα πανεπιστήμια που υπόσχεται ο υπουργός και η κυβέρνηση, με τις ρυθμίσεις να φωτογραφίζουν τη μετατροπή των ιδιωτικών κολεγίων σε πανεπιστήμια.
Η βουλευτής της Νέας Αριστεράς τόνισε επίσης πως «η κυβέρνηση της ΝΔ πρόκειται να νομοθετήσει να σπουδάζει κανείς Ιατρική με 10.000 μόρια και 10.000 ευρώ το χρόνο, καταργώντας κάθε έννοια αξιοκρατίας και επιβάλλοντας ένα πλήρως ταξικό μοντέλο σπουδών». Ακόμα, «το νομοσχέδιο έρχεται να σφραγίσει την από-ανάπτυξη των περιφερειακών ΑΕΙ, με μείωση των εισακτέων και πολλαπλά προβλήματα βιωσιμότητας των Τμημάτων στην περιφέρεια».
Κλείνοντας, κατηγόρησε την κυβέρνηση για «ιδεολογική μυωπία, μίσος απέναντι στο δημοκρατικό πανεπιστήμιο της Μεταπολίτευσης και ευκαιρία για μπίζνες». Ταυτόχρονα υπογράμμισε πως το νομοσχέδιο απορρίπτεται από σύσσωμη την πανεπιστημιακή κοινότητα, με τη Νέα Αριστερά να συμμετέχει στις κινητοποιήσεις και να υποστηρίζει το δίκαιο αγώνα για δημόσια και δωρεάν πανεπιστημιακή εκπαίδευση.