Στους Περιφερειάρχες της χώρας παρουσίασε ο υπουργός, Θ. Λιβάνιος, τους βασικούς άξονες της μεταρρύθμισης στην αυτοδιοίκηση – Διευκρινίσεις και για το σύστημα εκλογής δημάρχων και περιφερειαρχών από τον πρώτο γύρο των εκλογών
Τους βασικούς άξονες της μεταρρύθμισης που θα εισαγάγει τον νέο Κώδικα Αυτοδιοίκησης, παρουσίασε ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος μιλώντας στο 10ο Τακτικό Συνέδριο της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδος, που διεξάγεται στην Αλεξανδρούπολη.
Ο σχεδιασμός, όπως επισήμανε ο κ. Λιβάνιος, προβλέπει ότι η Ειδική Επιτροπή για τη σύνταξη του σχεδίου Κώδικα Αυτοδιοίκησης – συστάθηκε από το υπουργείο Εσωτερικών και συμμετέχουν σε αυτή στελέχη του υπουργείου, εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης, των δικαστικών αρχών, πανεπιστημιακών, της ΕΝΠΕ, της ΚΕΔΕ κ.α.- θα έχει καταλήξει στο τελικό κείμενο σε πέντε μήνες από σήμερα.
«Ο στόχος είναι απλός, να ενισχύσουμε, να ισχυροποιήσουμε την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση και να κλείσουμε και σε αυτό το κομμάτι ένα χάσμα που έχουμε με αρκετές ευρωπαϊκές χώρες, όπου η περιφερειακή και τοπική αυτοδιοίκηση έχουν πολύ περισσότερες αρμοδιότητες και επομένως και πολύ περισσότερους πόρους», ανέφερε ο κ. Λιβάνιος, σημειώνοντας πως υπάρχει συνεργασία σε καθημερινή βάση με δημάρχους και περιφερειάρχες, ώστε μέσα από τον νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης να αντιμετωπιστούν ό,τι ζητήματα έχουν καταγραφεί και αφορούν σε δυσλειτουργίες.
Καλωσόρισε μάλιστα πρόταση του προέδρου της ΚΕΔΕ, Λάζαρου Κυρίζογλου ώστε το τελικό σχέδιο του Κώδικα Αυτοδιοίκησης, στο οποίο θα καταλήξει η Ειδική Επιτροπή τον Μάρτιο να παρουσιαστεί σε ένα κοινό συνέδριο της ΕΝΠΕ και της ΚΕΔΕ, για «να συζητήσουμε συνολικά το κείμενο, καθώς θα αφορά και τους δύο βαθμούς».
«”Θα προχωρήσουμε σε μία αυτοδιοίκηση η οποία – σε συνεργασία πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια – μαζί με το κεντρικό κράτος θα δημιουργήσουν μια πραγματική σχέση εμπιστοσύνης και μια σχέση ειλικρίνειας, ώστε να δουλέψουμε για μια καλύτερη Ελλάδα», τόνισε ο υπουργός.
Τι θα περιλαμβάνει
ο Κώδικας Αυτοδιοίκησης
Σε ό,τι αφορά το περιεχόμενο του Κώδικα Αυτοδιοίκησης ο υπουργός ανέφερε ότι «για την περιφερειακή αυτοδιοίκηση περιλαμβάνει κάτι προφανές».
«Οι περιφέρειες δεν έχουν αυτή τη στιγμή Κώδικα, δεν έχουν πουθενά κωδικοποιημένες διατάξεις. Ο πυρήνας των διατάξεων είναι στον Καλλικράτη στον νόμο 3852, ισχύει εν μέρει ο κώδικας νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων, ισχύουν και πάρα πολλά νομοθετήματα που έχουν γίνει από το 2000 μέχρι σήμερα και ισχύει και όλο το πλαίσιο της οικονομικής διαχείρισης που έρχεται κληρονομιά από τότε που οι νομαρχίες ήταν μη αιρετές», εξήγησε, προσθέτοντας ότι με τον νέο Κώδικα «έχουμε την ευκαιρία και για τους δύο βαθμούς αυτοδιοίκησης ταυτόχρονα, να ανοίξουμε όλα τα θέματα, από το ποιες είναι οι περιφέρειες και ποιοι είναι οι δήμοι -που δε θα αλλάξουν-, πώς εκλέγονται οι περιφερειακές αρχές, πώς είναι η διακυβέρνηση, το μεγάλο κομμάτι των αρμοδιοτήτων -εκεί έχει να γίνει πάρα πολύ δουλειά, το κομμάτι της εποπτείας των πράξεων, πώς αυτή θα γίνεται και αποτελεσματικά αλλά και γρήγορα ταυτόχρονα, το κομμάτι της οικονομικής διαχείρισης, το κομμάτι των περιφερειακών ταμείων ανάπτυξης».
Νέες αρμοδιότητες και
το εκλογικό σύστημα
Σε ό,τι αφορά το θέμα των αρμοδιοτήτων σημείωσε ότι «αυτό που μπορεί να δούμε είναι πράγματα περιφερειακού επιπέδου τα οποία πρέπει να πάνε στις περιφέρειες και αντίστοιχα ό,τι είναι τοπικού επιπέδου στους Δήμους με ενεργή συμμετοχή και με δεύτερο κριτήριο ποια από τα επίπεδα διοίκησης μπορούν να ασκήσουν προς όφελος των πολιτών καλύτερα την αρμοδιότητα», διευκρινίζοντας ότι «όποια αρμοδιότητα μετακινηθεί θα έχει ένα εξειδικευμένο επιχειρησιακό σχέδιο που θα μεταφέρει και τους πόρους και το προσωπικό και το λοιπό εξοπλισμό που ενδεχομένως χρειάζεται για να ασκηθεί η αρμοδιότητα».
Ο υπουργός Εσωτερικών αναφέρθηκε και στην πρόταση που αφορά τον νέο τρόπο εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, επισημαίνοντας ότι «είναι ένας διάλογος που γίνεται ελεύθερα και με ανοιχτά πεδία, συζητιούνται όλα τα θέματα και προκειμένου να μην υπάρχει αιφνιδιασμός, τίθενται τα θέματα εγκαίρως, σε μια επιτροπή που μετέχουν, πλην των αιρετών εκπροσώπων και ειδικοί επιστήμονες».
«Η κυβέρνηση έκανε εγκαίρως τις προτάσεις της, έχοντας διαπιστώσει δύο πράγματα. Πρώτον, ότι το σύστημα των δύο γύρων χρειάζεται μάλλον μία αλλαγή, γιατί η αποχή που σημειώθηκε στον δεύτερο γύρο, π.χ. και των περιφερειακών εκλογών, ήταν πολύ μεγάλη […] και το δεύτερο είναι ότι οι παθογένειες είναι γνωστές, τις οποίες όλοι τις ξέρουμε, αλλά σχεδόν ποτέ δεν αναφέρονται. Και γι’ αυτό προτείναμε ένα σύστημα εκλογής σε έναν γύρο με τη δυνατότητα επιλογής στο κάτω μέρος του ψηφοδελτίου και δεύτερου συνδυασμού», σημείωσε ο κ. Λιβάνιος, διευκρινίζοντας ότι το σύστημα που προτείνεται θα συζητηθεί στην Ειδική Επιτροπή τις επόμενες ημέρες, αναλυτικά και με παραδείγματα.
«Είναι πολύ ευνοϊκό ότι υπάρχουν και τέσσερα χρόνια μέχρι τις αυτοδιοικητικές εκλογές, οπότε μπορεί πολύ εύκολα να γίνει η οποιαδήποτε συζήτηση εγκαίρως και χωρίς να αλλάζουν για παράδειγμα εκλογικοί νόμοι την παραμονή των εκλογών», πρόσθεσε.
Ο Απ. Τζιτζικώστας
Το συνέδριο της ΕΝΠΕ ξεκίνησε με τον πρόεδρο του οργάνου, Απόστολο Τζιτζικώστα, να αποχαιρετά τους συναδέλφους του καθώς αναλαμβάνει τη θέση του Έλληνα Επιτρόπου στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Στην ομιλία του ζήτησε περισσότερες και ξεκάθαρες αρμοδιότητες για τις περιφέρειες, ώστε να «ξέρουμε ποιος κάνει τι και άμεσα έσοδα στις Περιφέρειες οι οποίες γνωρίζουν τα τοπικά προβλήματα. Μόνον έτσι θα περάσουμε από το μοντέλο της περιφερειακής αυτοδιοίκησης στο μοντέλο της περιφερειακής διακυβέρνησης», ανέφερε ο κ. Τζιτζικώστας.
Αναφερόμενος στην αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση που προωθεί η Κυβέρνηση, ο κ. Τζιτζικώστας έθεσε τέσσερις βασικές προτεραιότητες για την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση: Αρμοδιότητες, πόροι, θεσμική θωράκιση και αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Όπως τόνισε ο Πρόεδρος της ΕΝΠΕ: «Έχουμε την ευκαιρία να διαμορφώσουμε την Αυτοδιοίκηση των επόμενων δεκαετιών, Έτσι όπως πραγματικά πρέπει να είναι. Τα βασικά ζητούμενα είναι τέσσερα:
– Πρώτον, αρμοδιότητες. Ξεκάθαρες, κάθετες αρμοδιότητες για να είμαστε αποτελεσματικοί, με οριστικό ξεκαθάρισμα του ποιος κάνει τι, για να πετύχουμε περισσότερη λογοδοσία. Αλλά κι επειδή θέλουμε περισσότερες αρμοδιότητες. Στην Ευρώπη σήμερα η Υγεία υπάγεται στις Περιφέρειες γιατί όχι και στην Ελλάδα; Στην Ευρώπη η Εκπαίδευση υπάγεται στις Περιφέρειες, γιατί όχι και στην Ελλάδα; Οι βασικές υποδομές στην Ευρώπη, όπως τα λιμάνια και τα αεροδρόμια, εποπτεύονται από τις Περιφέρειες, γιατί όχι και στην Ελλάδα; Στην Ευρώπη σήμερα όλες οι αστικές μεταφορές (μετρό, λεωφορεία κτλ.) ανήκουν στις Περιφέρειες, γιατί όχι και στην Ελλάδα;
– Δεύτερον, πόροι και χρηματοδότηση των Περιφερειών. Πρέπει να είναι ανάλογοι με τις αυξημένες ευθύνες που έχουμε, με απλούστερους κανόνες κρατικών ενισχύσεων για τις δημόσιες υποδομές. Αλλά και με άμεσα έσοδα στις Περιφέρειες, μέσα από τη φορολογία, για να γνωρίζουν οι πολίτες που πηγαίνουν τα χρήματά τους. Όχι στον κρατικό κορβανά, αλλά σε έργα που έχουν άμεσο αντίκτυπο στην καθημερινότητά τους.
– Τρίτον, στο θεσμικό πεδίο πρέπει να γίνει η μετάβαση από την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση στην Περιφερειακή Διακυβέρνηση, με πλήρη θωράκιση του θεσμικού και πολιτικού ρόλου των Περιφερειών. Γιατί έτσι θα μπορέσουμε να είμαστε πιο χρήσιμοι στην Πολιτεία και τελικά στους συμπολίτες μας.
– Τέταρτο ζητούμενο, που είναι πολύ κρίσιμο και πολύ επιτακτικό: Αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής. Εδώ πλέον, χρειάζεται εθνικό σχέδιο. Και χρειάζεται άμεσα διότι αποδείχτηκε ότι δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο.
Πιστεύω ότι τώρα, με αυτό το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών, κάνουμε ένα πραγματικά μεγάλο βήμα. Γιατί η χώρα χρειάζεται ακόμα πιο ισχυρές Περιφέρειες, γιατί ο ρόλος των Περιφερειών είναι κομβικός. Ένας ρόλος που εκτείνεται από την υγεία και φτάνει μέχρι τις βασικές υποδομές. Που αγγίζει και καθορίζει την κοινωνική πρόνοια και ταυτόχρονα επιδρά στην ανάπτυξη και στην οικονομική ευημερία κάθε τόπου. Που στηρίζει την Παιδεία, την εκπαίδευση, την έρευνα και την καινοτομία, αλλά ταυτόχρονα μεριμνά για τον επαγγελματία και την επιχείρηση. Ρόλος που κατευθύνει πόρους αλλά καθορίζει και τις προτεραιότητες με βάση τις πραγματικές ανάγκες των συμπολιτών μας».
