Συγχώνευση κλιμακίων για να αποφευχθούν οι αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών, υψηλότερους συντελεστές για τις ζώνες άνω των 4.000 ευρώ, κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου μόνο για τα φυσικά και επιπλέον δύο νέες κλίμακες προβλέπει το σχέδιο νόμου που κατατέθηκε στη Βουλή.
Για περιουσίες μέχρι 400.000 ευρώ ο κύριος φόρος περιορίζεται, για περιουσίες από 400.001 έως 500.000 ευρώ δεν υπάρχει έκπτωση, ενώ για περιουσίες άνω των 650.000 θεσπίζονται επιβαρυντικοί συντελεστές.
Σύμφωνα με όσα έχει ανακοινώσει το οικονομικό επιτελείο με τις αλλαγές που επέρχονται οκτώ στους δέκα ιδιοκτήτες ακινήτων θα πληρώσουν μειωμένο ΕΝΦΙΑ. Από αυτούς 2.200.000 θα δουν μείωση άνω του 20% και 900.000 θα δουν μείωση πάνω από 30%. Το 14% περίπου των φορολογουμένων δεν θα δει καμία μεταβολή στον ΕΝΦΙΑ. Δηλαδή, περίπου 880.000 ιδιοκτήτες θα πληρώσουν το ίδιο ποσό με το 2021.
Αντίθετα, αυξημένο φόρο θα πληρώσει το 5,5- 6% των ιδιοκτητών. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 350.000 θα πληρώσουν περισσότερα σε σχέση με το 2021. Στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι ιδιοκτήτες ακινήτων είτε σε περιοχές με μεγάλη αύξηση των τιμών ζώνης είτε σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων και των οποίων η φορολογία ήταν πολύ χαμηλή έως τώρα. Για το 50% από αυτούς, η ετήσια αύξηση δεν υπερβαίνει τα 50 ευρώ, ενώ για τους υπόλοιπους ο φόρος αυξάνεται καθώς η αντικειμενική αξία των ακινήτων τους διπλασιάζεται.
Ειδικότερα:
1. Βασική κλίμακα. Μειώνονται οι συντελεστές του κύριου φόρου και ενοποιούνται κλιμάκια, για μικρές και μεσαίες τιμές ζώνης στα κτίσματα. Παράλληλα, μειώνονται οι συντελεστές σε όλα τα κλιμάκια υπολογισμού φόρου των οικοπέδων. Οι αλλαγές αυτές αφορούν και τα φυσικά και τα νομικά πρόσωπα. Για παράδειγμα, ο συντελεστής του βασικού φόρου κτισμάτων για τιμή ζώνης από 1.051 έως 1.500 ευρώ/τ.μ. διαμορφώνεται σε 2,80 ευρώ/τ.μ. αντί 3,70 που ισχύει σήμερα, δηλαδή μείωση 27%. Για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.500 ευρώ ο συντελεστής διαμορφώνεται σε 3,70 ευρώ/τ.μ., ενώ με το ισχύον καθεστώς για τιμή ζώνης από 1.501 έως 2.000 ευρώ ο συντελεστής είναι 4,5 ευρώ/τ.μ. και από 2.001 έως 2.500 είναι 6. Στις ακριβές ζώνες πάνω από 5001 ευρώ ανά τ.μ. έχουν προστεθεί νέοι συντελεστές που φθάνουν για παράδειγμα τα 16,2 ευρώ ανά τ.μ. από 13 που ήταν. Και σε αυτές τις περιπτώσεις εξαιτίας της κατάργησης του συμπληρωματικού φόρου το τελικό ποσό είναι μειωμένο.
2. Ειδικός φόρος Ακινήτων. Ο συμπληρωματικός ΕΝΦΙΑ για τα φυσικά πρόσωπα καταργείται και επιβάλλεται πλέον ένας ειδικός φόρος στην αξία που έχει κάθε ακίνητο. Στην περίπτωση που η αντικειμενική αξία του ακινήτου υπερβαίνει τις 400.000 ευρώ και το σύνολο της περιουσίας τις 300.000, ο φόρος που θα προκύπτει με βάση την κλίμακα θα προσαυξάνεται με συγκεκριμένους συντελεστές. Οπως αναφέρεται στο σχέδιο νόμου για δικαιώματα επί ακινήτων υπολογίζεται φόρος επί της συνολικής αξίας ανά εμπράγματο δικαίωμα επί ακινήτου, όπως αυτό αποτυπώνεται στη δήλωση στοιχείων ακινήτων. Ο φόρος υπολογίζεται στη συνολική αξία του 100% της πλήρους κυριότητας του ακινήτου, απομειώνεται με βάση τον συντελεστή συνιδιοκτησίας, εφόσον υφίσταται συνιδιοκτησία στην πλήρη ή ψιλή κυριότητα, και επιμερίζεται.
Για παράδειγμα φορολογούμενος με δύο ακίνητα αξίας το πρώτο 500.000 ευρώ και το δεύτερο 300.000 ευρώ. Για το πρώτο ακίνητο η κλίμακα ενεργοποιείται (βλ πίνακα) και ο φόρος προσαυξάνεται (500.000 χ 0,20%).
Στην περίπτωση που δύο φορολογούμενοι διαθέτουν από κοινού ένα ακίνητο αξίας 500.000 ευρώ (50% έκαστος). Ο δεύτερος ιδιοκτήτης διαθέτει επίσης και ένα ακόμα ακίνητο αξίας 300.000 ευρώ. Στην περίπτωση αυτή ο πρώτος ιδιοκτήτης δεν θα πληρώσει επιπλέον φόρο (μόνο το κύριο φόρο) ενώ για τον δεύτερο ενεργοποιείται η ειδική κλίμακα καθώς συντρέχουν και οι δύο προϋποθέσεις. Δηλαδή το πρώτο ακίνητο έχει αξία 500.000 ευρώ (ασχέτως εάν του ανήκει το 50%) ενώ το σύνολο της περιουσίας του ξεπερνάει τις 300.000 ευρώ.
3. Εκπτωτικοί συντελεστές. Για τα φυσικά πρόσωπα, ανάλογα με τη συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας τους ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται.
4. Συντελεστές προσαύξησης. Στην περίπτωση που το σύνολο της ακίνητης περιουσίας ξεπερνάει τις 500.000 ευρώ ο φόρος προσαυξάνεται ως εξής:
α) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 650.000 ευρώ, κατά ποσοστό 5%,
β) για αξία ακίνητης περιουσίας έως και 800.000 ευρώ, κατά 10%
γ) για αξία ακίνητης περιουσίας έως 1.000.000 ευρώ, κατά 15%
δ) για αξία ακίνητης περιουσίας από 1.000.000,01 ευρώ και άνω, κατά 20%.
Για παράδειγμα ιδιοκτήτης ακινήτου που διαθέτει ακίνητη περιουσία 600.000 ευρώ και ο ΕΝΦΙΑ που του έχει υπολογιστεί ανέρχεται στα 1.200 ευρώ θα πληρώσει (1.200 χ 5%)θα πληρώσει επιπλέον 60 ευρώ.
Παραδείγματα:
– Αύξηση φόρου με αύξηση αντικειμενικών αξιών
Διαμέρισμα στο Ελληνικό, 3ου ορόφου, 100 τ.μ., 15ετίας, με τιμή ζώνης 1.400 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 328,86 ευρώ. Το 2022, με την τιμή ζώνης να διαμορφώνεται στα 2.600 ευρώ (αύξηση 85,81%), ο φόρος που αναλογεί είναι 399,96 ευρώ, αυξημένος κατά 21,62%.
– Μείωση φόρου με αύξηση αντικειμενικών αξιών
Διαμέρισμα στο Περιστέρι Αττικής, 3ου ορόφου, 90 τ.μ., 15ετίας, με τιμή ζώνης, 1.100 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 295,97 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.450 ευρώ (αύξηση 31,82%) και ο φόρος που αναλογεί είναι 209,98 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.
– Μείωση φόρου με αύξηση αντικειμενικών αξιών
Διαμέρισμα στη Νέα Σμύρνη, 3ου ορόφου, 110 τ.μ., 15ετίας, με τιμή ζώνης 1.200 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 361,74 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης αυξήθηκε σε 1.500 ευρώ (αύξηση 25%) και ο φόρος που αναλογεί είναι 256,64 ευρώ, μειωμένος κατά 29,05%.
– Μείωση φόρου με αύξηση αντικειμενικών αξιών
Διαμέρισμα στη Σητεία Κρήτης, 1ου ορόφου, 150 τ.μ., 15ετίας, με τιμή ζώνης 850 ευρώ, πλήρωσε το 2021 φόρο 382,80 ευρώ. Το 2022 η τιμή ζώνης ανέρχεται στα 1.200 ευρώ (αύξηση 23,53%) και ο φόρος που αναλογεί είναι 231,00 ευρώ, μειωμένος κατά 39,66%.