Μόλις 221 από τους 2.495 φορείς συμμορφώθηκαν με την υπουργική απόφαση του Ιουνίου, ορίζοντας ενεργειακό υπεύθυνο – Κίνητρα για εξοικονόμηση σε ιδιωτικό τομέα και νοικοκυριά – Άμεσα μέτρα για τη μείωση της κατανάλωσης κατά 10% το επόμενο διάστημα και σύστημα παρακολούθησης για τις εγκαταστάσεις του Δημοσίου
Το νέο πλαίσιο μέτρων για την εξοικονόμηση ενέργειας στο Δημόσιο ανακοίνωσαν το πρωί της Τετάρτης ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης.
Το ελληνικό δημόσιο οφείλει να αποτελέσει το θετικό παράδειγμα για όλη την κοινωνία, να πρωταγωνιστήσει στις πρωτοβουλίες για την εξοικονόμηση ενέργειας, τόνισε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, τονίζοντας ότι το πρόγραμμα που θα εφαρμοστεί προβλέπει τρεις βασικές δράσεις:
– Άμεσα μέτρα με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης κατά 10% το επόμενο διάστημα αλλά και μεσομακροπρόθεσμα με στόχο τη μείωση της τελικής κατανάλωσης κατά 30% μέχρι το 2030
– Δημιουργείται ένα ψηφιακό σύστημα παρακολούθησης για τις εγκαταστάσεις του Δημοσίου μέσα από ηλεκτρονική πλατφόρμα που ήδη λειτουργεί.
– Θεσπίζονται κίνητρα και αντικίνητρα για την επίτευξη στόχων ενεργειακής εξοικονόμησης.
Αρχικά, όπως είπε ο κ. Σκρέκας, οι δημόσιοι φορείς πρέπει άμεσα να ορίσουν ενεργειακό υπεύθυνο, κατά προτίμηση με ειδικότητα μηχανικού, με σκοπό τον ενεργειακό έλεγχο.
Δεύτερον, προβλέπεται συντήρηση κλιματιστικών, καυστήρων και κεντρικών μονάδων στα δημόσια κτίρια και η ρύθμιση των θερμοκρασιών για την ορθολογική τους χρήση.
«Ζητάμε από τον καθένα που εργάζεται στο Δημόσιο να συμβάλει ώστε να μη γίνεται άσκοπη χρήση ενέργειας στον χώρο εργασίας του» πρόσθεσε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Προβλέπεται επίσης απενεργοποίηση συστημάτων ψύξης – θέρμανσης σε χώρους και ώρες όπου δεν υπάρχουν εργαζόμενοι, ενώ όταν τελειώνει το ωράριο εργασίας οι υπάλληλοι θα πρέπει να μεριμνούν για το κλείσιμο υπολογιστών, φώτων κτλ.
Προτείνεται ακόμη ο φυσικός αερισμός των κτιρίων στη διάρκεια της νύχτας τους καλοκαιρινούς μήνες. Ανάλογης σημασίας θα είναι και η τοποθέτηση συστήματος σκίασης (στόρια, κουρτίνες κλπ) που θα περιορίζουν την υπερβολική ζέστη.
Σε ό,τι αφορά τον οδοφωτισμό πόλεων, προβλέπεται βελτιστοποίηση του προγράμματος οδοφωτισμού και περιορισμός του καλλωπιστικού φωτισμού
Τη Δευτέρα, όπως γνωστοποίησε ο κ. Σκρέκας, ξεκινά η πλατφόρμα για το πρόγραμμα «Ηλέκτρα» ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 640 εκατ. ευρώ.
Τα κίνητρα και οι κυρώσεις
Όπως είπε ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης, το πρώτο, απολύτως απαραίτητο βήμα είναι ο ορισμός ενεργειακού υπεύθυνου, ο οποίος θα μεριμνά για το κλιματιστικό, τον αερισμό και όλες τις απαραίτητες αλλαγές, βελτιώσεις που απαιτούνται για την καλύτερη ενεργειακή απόδοση.
Από τον Ιούλιο που έχει εκδοθεί η σχετική υπουργική απόφαση, από τους 2.495 φορείς του Δημοσίου, μόνο οι 221 έχουν ορίσει ενεργειακό υπεύθυνο.
«Όταν ζητάμε σε αυτή την ασύμμετρη συνθήκη από όλους – και από τους πολίτες – εξοικονόμηση ενέργειας, δεν μπορεί να μην πρωτοστατούν οι φορείς του Δημοσίου. Πέρα από οικονομικό είναι και ηθικό ζήτημα» τόνισε ο κ. Βορίδης.
Σύμφωνα με τον υπουργό έχουμε μία αλλαγή του παραδείγματος στη Δημόσια Διοίκηση. Για πρώτη φορά μία οριζόντια πολιτική του Δημοσίου θα συνδέεται με κίνητρα, αλλά και κυρώσεις. Το κίνητρο θα είναι η επιβράβευση μέσω της ενίσχυσης του προϋπολογισμού τους. Με βάση την ερμηνευτική εγκύκλιο που εκδόθηκε στις 31/08 σε περίπτωση μη συμμορφώσεως των φορέων του Δημοσίου, σε πρώτο επίπεδο θα υπάρχει η δυνατότητα να μην ενταχθούν οι φορείς στον προγραμματισμό προσλήψεων του Σεπτεμβρίου και στον κύκλο κινητικότητας του Οκτωβρίου.
«Θα είμαστε αυστηροί στο ζήτημα, γιατί θεωρώ ότι ζητείται κάτι αρκετά απλό. και πολύ σημαντικό» τόνισε ο υπουργός. Ανέφερε ακόμη ότι πρέπει να ανοίξει μία μεγάλη συζήτηση με την τοπική αυτοδιοίκηση, αφού πλήθος των φορέων του Δημοσίου είναι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης ή νομικά πρόσωπα που συνδέονται με την Τ.Ο. (περίπου οι 1.800 από τους 2.495).
Τι θα γίνει με το μπόνους
«Μπαίνουμε σε μια νέα πραγματικότητα και ζητούμε τη συνδρομή και τη βοήθεια και των εκάστοτε υπευθύνων για την ενεργειακή εξοικονόμηση και των πολιτών», δήλωσε ο Αναπληρωτής Υπουργός Οικονομικών, Θόδωρος Σκυλακάκης.
Όπως είπε ο κ. Σκυλακάκης, όσον αφορά στους Δήμους, εφόσον δεν επιτυγχάνουν τους στόχους, δεν θα ενισχύονται από το κράτος για την κάλυψη του ενεργειακού κόστους.
«Στους στόχους που έχουμε βάλει στους φορείς του Δημοσίου προβλέπεται και μπόνους. Θα προστίθεται το 10% της μείωσης κατανάλωσης ενέργειας. Όσες υπηρεσίες πετύχουν 15% ως στόχο, θα ενισχυθούν κατα 5%», είπε ο υπουργός. «Θα αξιολογούνται βεβαίως και οι κατά τόπους συνθήκες», ξεκαθάρισε ο κ. Σκυλακάκης, προσθέτοντας πως «οι αποφάσεις θα λαμβάνονται με κρίση αγαθή».
Για όσο καιρό ένας φορέας δεν εφαρμόζει την ΚΥΑ δεν θα αξιολογούνται αιτήματα για ενισχύσεις από ειδικό και γενικό αποθεματικό τόσο για την κάλυψη του επιπλέον ενεργειακού κόστους όσο και για ανάγκες έκτακτου χαρακτήρα, όπως προειδοποίησε ο αναπληρωτής υπουργός.
«Η εξοικονόμηση 10% ειδικά για τον οδοφωτισμό αποτελεί δεσμευτικό στόχο για την έκτακτη βοήθεια προς τους δήμους στο τέλος του έτους. Όπου ο στόχος δεν επιτυγχάνεται δεν θα ενισχύσει την κάλυψη του ενεργειακού κόστους για το β΄ εξάμηνο όπως έγινε στο α’ εξάμηνο οπότε και δώσαμε 90-100 εκατομμύρια ευρώ. Αν δηλαδή ένας ΟΤΑ δεν έχει πόρους και ζητα βοήθεια για τον οδοφωτισμό θα πρέπει να πετύχει αυτό τον στόχο», προσέθεσε.
Όπως τόνισε ο κ. Σκυλακάκης, το ρεύμα κόστισε 700 εκατ. ευρώ στο δημόσιο το 2021. «Η επένδυση αποσβαίνεται σε 3-4 χρόνια με τις σημερινές τιμές», τόνισε ο κ. Σκυλακάκης.
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για τον οδοφωτισμό και τυχόν θέματα ασφαλείας που μπορεί να προκύψουν ο κ. Σκυλακάκης υποστήριξε πως «γίνονται υπερβολέςς και υπάρχουν ανισότητες με τον οδοφωτισμό, αλλά υπάρχουν και δυνατότητες βελτίωσης. Τα τέλη του οδοφωτισμού είναι ανταποδοτικά. Από εκεί και πέρα έγκειται στους Δήμους να αποφασίσουν».
Τα νοικοκυριά και οι επιχειρήσεις
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν θα υπάρξει αλλαγή του μοντέλου επιδότησης με βάση π.χ. την κατανάλωση ή αν η κυβέρνηση θα συνεχίσει να επιδοτεί οριζόντια τους λογαριασμούς ρεύματος ο κ. Σκρέκας είπε πως «μελετούμε σχήματα οικονομικών κινήτρων που θα συνδυάζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση της κατανάλωσης και στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις». Συμπλήρωσε μάλιστα πως τα σχήματα αυτά θα είναι «δίκαια και εστιασμένα».
Όπως ανέφερε, το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν συγκεκριμένες συστάσεις και συμβουλές για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και στον ιδιωτικό τομέα και στα νοικοκυριά. Θα υπάρξει επίσης επικοινωνιακή καμπάνια που θα βοηθήσει τους καταναλωτές να αναλάβουν δράσεις για την εξοικονόμηση ενέργειας.
Στο σημείο αυτό ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου συμπλήρωσε πως «η στήριξη της κυβέρνησης στην ελληνική κοινωνία και για όσο διαρκεί η ενεργειακή κρίση θα είναι δυναμική και θα προσαρμόζεται στις εξελίξεις και στις δυνατότητες που υπάρχουν.
Σε ερώτηση για την ανταπόκριση νοικοκυριών και επιχειρήσεων στις εκκλήσεις για εξοικονόμηση ενέργειας ο κ. Σκρέκας είπε πως η ελληνική κοινωνία έχει αντιληφθεί το μέγεθος της κρίσης. «Η κατανάλωση του φυσικού αερίου τον Ιούνιο ήταν μειωμένη κατά 22% και τον Ιούλιο κατά 14%. Αυτό αποδεικνύει ότι η ελληνική κοινωνία έχει καταλάβει ότι ένας τρόπος να μειώσει τον λογαριασμό είναι να εξοικονομήσει ενέργεια» ανέφερε.
Πρόσθεσε πάντως πως αυτό πρέπει να συνεχιστεί τους χειμερινούς μήνες, καθώς «υπάρχει πάντα η πιθανότητα η Ευρώπη να προχωρήσει σε μία υποχρεωτική μείωση κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου εφόσον αυτό αποφασιστεί από ενισχυμένη πλειοψηφία στο συμβούλιο των υπουργών Ενέργειας.
Δηλώσεις Μ. Ελισάφ
Ερωτηθείς λίγη ώρα μετά τις ανακοινώσεις, για τα μέτρα που γνωστοποίηση η Κυβέρνηση, ο δήμαρχος Ιωαννίνων Μ. Ελισάφ τόνισε πως ο στόχος της μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας είναι κοινός για όλους και συνιστά μία πρόκληση γενικότερη, πλην όμως, όπως είπε το θέμα δεν είναι τι θέλεις να κάνεις, αλλά τι μπορείς να πετύχεις και με ποιον τρόπο. Έτσι, κράτησε αποστάσεις από τη λογική των ποινών που μπορούν να εφαρμοστούν σε όσους δεν επιτυγχάνουν τους στόχους της ΚΥΑ, λέγοντας από την άλλη, ότι τάσσεται ξεκάθαρα υπέρ των μέτρων επιβράβευσης.
«Προσωπικά, πιστεύω στα κίνητρα και όχι στα πέναλτι. Για την περιστολή της ενεργειακής κατανάλωσης απαιτείται αλλαγή του τρόπου λειτουργίας του καθενός προσωπικά. Εύκολες λύσεις δεν υπάρχουν, αλλά εκείνο που δε μπορεί να ισχύσει, είναι τα ίδια μέτρα να εφαρμόζονται σε όλες τις περιοχές ανεξάρτητα από τις κλιματολογικές συνθήκες. Δεν υπάρχουν τα ίδια δεδομένα στη Φλώρινα, με την Αττική ή με τη Σητεία. Κι εμείς στα Γιάννενα δεν είμαστε Φλώρινα, αλλά έχουμε δύσκολο χειμώνα και θα πρέπει να εξεταστεί κάθε περίπτωση, με διαφορετικό τρόπο. Η μείωση της κατανάλωσης στον οδοφωτισμό επίσης δεν είναι τόσο εύκολη, όσο ίσως ακούγεται, γιατί είναι σαν τη Σκύλλα με τη Χάρυβδη. Δηλαδή, να πούμε να σβήσουμε τα φώτα, αλλά μετά θα ψάχνουμε τις αιτίες που μπορεί να έχει αυξηθεί η εγκληματικότητα και η ανασφάλεια. Προσωπικά, θα προτιμούσα να εξετάσουμε κάποιες έξυπνες λύσεις για τη μείωση της κατανάλωσης, ειδικά στον οδοφωτισμό, με νέα συστήματα», σημείωσε ο κ. Ελισάφ.
