Παρουσιάστηκαν στη Σύνοδο των Πρυτάνεων οι αλλαγές που θα γίνουν στα Πανεπιστήμια και αφορούν μεταξύ άλλων στις Πρυτανικές εκλογές και στην κατάργηση / ίδρυση τμημάτων – Στο «φως» τα χρηματοδοτικά εργαλεία που περιέχουν τόσο έκτακτη χρηματοδότηση για το 2023, όσο και την κατανομή των κονδυλίων του προϋπολογισμού για το 2024
Μια σειρά από νέες σημαντικές αλλαγές στην λειτουργία των πανεπιστημίων, οι οποίες αφορούν στις Πρυτανικές εκλογές, στην κατάργηση – ίδρυση τμημάτων, στο ΕΑΠ, στους Επισκέπτες Καθηγητές, στην ψηφιοποίηση των ΑΕΙ, στην τροποποίηση προϋπολογισμών και μια γενναία επιπλέον χρηματοδότηση δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, ανακοινώθηκαν την Τρίτη, από τον υπουργό Παιδείας Κ. Πιερρακάκη, στη συνεδρίαση της Συνόδου των Πρυτάνεων.
Η Σύνοδος, παρουσία του υπουργού Κ. Πιερρακάκη, πραγματοποιήθηκε σε ιδιαίτερα πολύ καλό κλίμα. Είχαν προηγηθεί συνεχείς επαφές μεταξύ του υπουργού και των πρυτάνεων για τα θέματα των ΑΕΙ με αντικείμενο τις απολύτως αναγκαίες μεγάλες αλλαγές στην λειτουργία των ΑΕΙ για να βελτιωθεί το επίπεδο τους και να προσαρμοστεί σε αυτό των ΑΕΙ των ανεπτυγμένων χωρών.
Ειδικότερα ο υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε τις εξής θεσμικές αλλαγές:
Συμβούλια Διοίκησης: Καταργείται ο δεύτερος γύρος εκλογών (σ.σ. επαναπροκήρυξη από το «μηδέν’ των εκλογών) όταν κηρύσσονται άγονες, επειδή είναι αδύνατη η εκλογή των εξωτερικών μελών και προστίθεται νέα διάταξη η οποία ορίζει ότι η ψήφος του πρώτου σε αριθμό ψήφων εκλεγμένου εσωτερικού μέλους, μετράει ως διπλή για την ανάδειξη των εξωτερικών μελών.
Κατάργηση – Ίδρυση νέων τμημάτων: Ο υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε την κατάργηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών για την ίδρυση και κατάργηση τμημάτων, όπως ισχύει σήμερα.
Οι νέες διατάξεις που θα φέρει στη Βουλή θα ορίζουν ότι:
Το Πανεπιστήμιο όταν θα θελήσει να ιδρύσει από το «μηδέν» ένα τμήμα ή να καταργήσει ένα που ήδη λειτουργεί θα ακολουθεί την εξής διαδικασία:
– Καταθέτει το φάκελο στην Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης ζητώντας Γνωμοδότηση
– Εφόσον η Γνωμοδότηση της ΕΘΑΑΕ είναι θετική το Πανεπιστήμιο προχωρά στην υλοποίηση της απόφασης, κατάργησης ή ίδρυσης τμήματος, χωρίς να ερωτηθεί ή να εμπλακεί το υπουργείο Παιδείας. Ωστόσο ο υπουργός Παιδείας διατηρεί το δικαίωμα να θέτει ερώτημα στην ΕΘΑΑΕ για την αναδιάρθρωση του ακαδημαϊκού χάρτη.
Προϋπολογισμοί: Ο Κ. Πιερρακάκης ανακοίνωσε επίσης την κατάργηση της διάταξης η οποία ορίζει για να τροποποιήσει ένα Πανεπιστήμιο τον προϋπολογισμό του, χρειάζεται απόφαση υπουργού.
Έτσι πλέον τα αρμόδια όργανα των Πανεπιστημίων θα τροποποιούν τον προϋπολογισμό χωρίς να περιμένουν (εβδομάδες και μήνες πολλές φορές) ο εκάστοτε υπουργός να υπογράψει τη σχετική απόφαση.
Καταργείται το ταβάνι αμοιβών: Με νέα διάταξη θα καταργηθεί το ταβάνι αμοιβών στα εθνικά συνχρηματοδοτούμενα Προγράμματα.
Σχέδιο Νόμου για το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο: Ο υπουργός δεσμεύτηκε ότι άμεσα, εντός τους επόμενου τριμήνου θα έχει ολοκληρωθεί η ψήφιση του Σχεδίου Νόμου για την αυτονομία του Ελληνικού Ανοικτού Πανεπιστημίου.
Ψηφιακά όλα τα Πανεπιστήμια: Ο Κ. Πιερρακάκης δήλωσε πως το επόμενο διάστημα θα γίνονται ψηφιακά όλες οι διαδικασίες στα Πανεπιστήμια.
Συνεργαζόμενοι καθηγητές: Ο υπουργός δεσμεύθηκε να διευρύνει το θεσμό των συνεργαζόμενων καθηγητών, με κονδύλια μέσω ΕΛΚΕ. Για το θέμα ο Κ. Πιερρακάκης ζήτησε εισήγηση από τη Σύνοδο Πρυτάνεων.
Χρηματοδότηση
Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της Συνόδου, ο υπουργός Παιδείας ανακοίνωσε την αύξηση της τακτικής χρηματοδότησης των ΑΕΙ, κατά 11 εκ. ευρώ.
Επίσης, όπως είπε, θα χρηματοδοτηθούν τα Πανεπιστήμια με 130 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, κυρίως για ερευνητικό εξοπλισμό, με 60 εκατομμύρια ευρώ για τη διεθνοποίηση των Μεταπτυχιακών και Προπτυχιακών Προγραμμάτων, με 90 εκατομμύρια ευρών για συμπράξεις αριστείας, αλλά και με έκτακτη επιχορήγηση 16,1 εκ ευρώ.
Μετά την λήξη της Συνόδου ο κ. Πιερρακάκης με ανάρτηση του αναφέρθηκε στα πεπραγμένα της συνεδρίασης και επεσήμανε τα παρακάτω: «Η 104η Σύνοδος Πρυτάνεων αποτέλεσε μία εξαιρετική ευκαιρία ανταλλαγής απόψεων με τα πρυτανικά σχήματα των πανεπιστημίων μας. Εξάλλου, ο διάλογός μας είναι διαρκής, κάτι που θα αποτυπωθεί και στον νόμο για το «Ελεύθερο Πανεπιστήμιο», υιοθετώντας τις περισσότερες προτάσεις των ΑΕΙ.
Στο επίκεντρο της συζήτησής μας βρέθηκαν οι θεσμικές αλλαγές και οι απλουστεύσεις διαδικασιών που δρομολογεί το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού για την ενίσχυση της εξωστρέφειας και της ευελιξίας των πανεπιστημίων, αλλά και προτάσεις σχετικά με προβλήματα που αντιμετωπίζει η τριτοβάθμια εκπαίδευση. Με την αύξηση του κρατικού προϋπολογισμού για την τριτοβάθμια εκπαίδευση, την πρόβλεψη επιπλέον πόρων για τη διεθνοποίηση των ιδρυμάτων,άλλα και με νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που καθιερώνουμε, εξασφαλίζουμε την οικονομική υποστήριξη της λειτουργίας και της ανάπτυξης των ΑΕΙ.
Με τον νέο νόμο, εισάγουμε μεταρρυθμίσεις για την απλούστευση και την ψηφιοποίηση των διοικητικών διαδικασιών στα Πανεπιστήμια. Στόχος μας είναι να πετύχουμε άμεσα την απογραφειοκρατικοποίηση και την αποδέσμευση των ιδρυμάτων από αγκυλώσεις και περιττά διοικητικά βάρη. Ενισχύουμε περαιτέρω το αυτοδιοίκητο των πανεπιστημίων σύμφωνα με όλα τα ευρωπαϊκά πρότυπα, αναβαθμίζοντας με τον τρόπο αυτό έμπρακτα τον ρόλο των ίδιων των ιδρυμάτων και της ΕΘΑΑΕ στην ίδρυση και την κατάργηση τμημάτων. Παραμένουμε προσηλωμένοι στη στενή συνεργασία με τις πρυτανικές αρχές, με στόχο τη χάραξη μιας σύγχρονης και αποτελεσματικής στρατηγικής. Το δημόσιο Πανεπιστήμιο είναι προτεραιότητα και δεσμευόμαστε ότι θα συνεχίσει να πρωταγωνιστεί στην αναβάθμιση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης».
Τα χρηματοδοτικά
εργαλεία
Παράλληλα, το υπουργείο Παιδείας, με ανακοίνωσή του, παρουσίασε τα χρηματοδοτικά εργαλεία του υπουργείου, για τα δημόσια ΑΕΙ που περιέχουν τόσο έκτακτη χρηματοδότηση για το 2023 ύψους 16.100.000 ευρώ όσο και την κατανομή των κονδυλίων του κρατικού προϋπολογισμού για το 2024.
Η κατανομή των κονδυλίων έχει ως εξής:
Έκτακτη χρηματοδότηση για το 2023:
16.100.000 ευρώ, αυξημένο σε σύγκριση με το αντίστοιχο κονδύλι του 2022, που (αφαιρουμένου του ενεργειακού σκέλους) ανερχόταν στα 7,5 εκατομμύρια ευρώ. Σημειώνεται ότι η έκτακτη χρηματοδότηση για το 2023 αντιστοιχεί σχεδόν στο σύνολο του ταμειακού αποθέματος του ΥΠΑΙΘΑ.
Τακτικός προϋπολογισμός για 2024:
Αύξηση κατά 11 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με πέρυσι, από 116 εκατομμύρια το 2023 σε 127 εκατομμύρια ευρώ για το 2024. Προβλέπεται, επιπλέον, ένα εκατομμύριο ευρώ για την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών.
Έργο «Πανεπιστήμια Αριστείας»:
Έργο που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης και θα ανακοινωθεί την επόμενη εβδομάδα. Τα 132 εκατομμύρια ευρώ του έργου θα κατανεμηθούν σε όλα τα πανεπιστήμια με κριτήρια που θα διαμορφωθούν σε συνεργασία με την ΕΘΑΑΕ. Πρόκειται ουσιαστικά για έναν «δεύτερο προϋπολογισμό», που θα μπορεί να κατευθυνθεί κυρίως σε ερευνητικό εξοπλισμό, αλλά και σε ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο φάσμα δράσεων και έργων.
Επιπλέον χρηματοδότηση για τη διεθνοποίηση:
Θα δοθούν επιπλέον 60 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για την περαιτέρω ενίσχυση της διεθνοποίησης. Το κονδύλι αυτό θα συνοδεύεται και από πρόσθετες θεσμικές δυνατότητες, ώστε τα πανεπιστήμια να είναι σε θέση να συμφωνήσουν με ξένα ιδρύματα σε ένα σχέδιο για πλήρες validation agreement, κάτι που σήμερα δεν είναι νομικά εφικτό. Μάλιστα, θα υπάρχει η δυνατότητα εμπροσθοβαρούς εκταμίευσης των σχετικών κονδυλίων, για την άμεση καταβολή τους. Αν, δε, προκύψουν επιπλέον χρηματοδοτικές ανάγκες, αυτές θα καλυφθούν από άλλους πόρους του ΥΠΑΙΘΑ.
Πρόγραμμα «Εμπιστοσύνη στα αστέρια»:
Έχει εκδοθεί η προδημοσίευση του έργου, που ανέρχεται σε 93 εκατομμύρια ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για νέους ερευνητές και συμπράξεις ερευνητών από διαφορετικά ΑΕΙ.
Πρόγραμμα «Συμπράξεις ερευνητικής αριστείας»:
Από το Ταμείο Ανάκαμψης θα κατευθυνθούν 90.700.000 ευρώ για 70 συνεργατικές δράσεις.
«Ερευνώ – Καινοτομώ»:
Για σκοπούς έρευνας και καινοτομίας θα κατευθυνθούν από τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας 182 εκατομμύρια ευρώ + επιπλέον 60 εκατομμύρια ευρώ από το ΕΛΙΔΕΚ (ακόμα υπό διαπραγμάτευση).
Νέο ερευνητικό πρόγραμμα:
Συνεργασία με Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας για ένα επιπλέον ερευνητικό πρόγραμμα με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ συνολικού ύψους 300 εκατομμυρίων ευρώ.
